Duitslandweb logo Duitslandweb

800 miljoen moet stervende bossen redden

Achtergrond - 26 september 2019 - Auteur: Lynn Stroo

De bossen in Duitsland zijn in nood. Droogte, hitte, bosbranden en de rap oprukkende schorskever zorgen ervoor dat bomen in groten getale doodgaan. Op een crisistop woensdag in Berlijn over dit Waldsterben werd duidelijk dat er 800 miljoen euro overheidsgeld komt om de bossen te redden.

800 miljoen moet stervende bossen redden
© Lynn Stroo
Gekapte bomen op de Feldberg in het Schwarzwald

“De situatie van de bossen is ongelooflijk ernstig", stelde minister van Landbouw Julia Klöckner (CDU) eerder. De afgelopen tijd bezocht ze verschillende bossen in Duitsland om de schade met eigen ogen te zien. Op haar uitnodiging kwamen in Berlijn zo’n 200 experts en vertegenwoordigers van belangengroepen en deelstaten bijeen.

De top resulteerde in een pakket toezeggingen, waarvan de belangrijkste is dat de regering 547 miljoen euro voor de komende vier jaar beschikbaar stelt. De rest van de 800 miljoen moet van de deelstaten komen. Van dat geld worden nieuwe bomen geplant en moeten bossen beter beschermd worden tegen de gevolgen van klimaatverandering. 

Enorme schade

De schade aan de Duitse bossen is nog groter dan werd aangenomen, bleek woensdag op de Waldgipfel. Sinds 2018 ging 180.000 hectare bos verloren. Een belangrijke oorzaak is klimaatverandering, die hitte, droogte en stormen met zich meebrengt. 

Het jaar 2018 was extreem heet en droog, waardoor bossen in heel Duitsland in de problemen kwamen. Alleen al door bosbranden ging een gebied zo groot als 3300 voetbalvelden in vlammen op. Experts waarschuwen dat 2019 misschien nog wel erger zal uitpakken. Ook de afgelopen maanden viel er veel te weinig regen. De verwachting is dat in 2018 en 2019 samen 105 miljoen kubieke meter dood hout is ontstaan. “De Duitse bossen zijn sneller getroffen door klimaatverandering dan verwacht”, zei Klöckner woensdag op de top.

Schorskever

Het gangenstelsel van de schorskever. Foto: DIAGeen boom lijdt zo onder de omstandigheden als de spar. Deze snelgroeiende boom is de meest voorkomende soort in Duitsland. Ongeveer 25 procent van het bosoppervlak is ermee begroeid. Door de droogte verzwakken de naaldbomen, waardoor ze makkelijk ten prooi vallen aan de Borkenkäfer, de schorskever. Het beestje maakt gangen tussen de stam en de schors waardoor de boom uiteindelijk sterft.

Gezonde sparren kunnen zich met hars weren tegen de binnendringers. Maar als er te weinig watertoevoer is voor de aanmaak van hars, en schorskevers te talrijk zijn, dan verliezen de bomen de strijd. Normaal sterft 90 procent van de kevers als het kouder wordt in de herfst en winter. Door de milde winters van de afgelopen twee jaar is 90 procent van de schorskevers blijven leven.

Door de milde winters is 90 procent van de schorskevers blijven leven

Op de Feldberg, de hoogste berg van Baden-Württemberg, is goed te zien wat de kever aanricht. Zo’n 1000 meter boven zeeniveau is het aanzienlijk koeler dan in de rest van Duitsland. Daarom dachten experts dat de kever zich hier niet goed kon voortplanten. Maar deze zomer is het plotseling goed mis. De dode sparrenbomen in dit stukje Schwarzwald zijn niet te missen. Op de bast zijn de gaatjes van de kever te zien. De takken hangen er treurig verdroogd bij. De oranje markeringen op de schors geven aan welke bomen gekapt worden. De dode bomen moeten zo snel mogelijk het bos uit zodat  de schorskever geen nieuwe eitjes kan leggen. Dat is voor de twee miljoen bosbezitters in Duitsland een enorme klus. 

Getroffen gebieden

In Baden-Württemberg zijn de problemen nog lang niet het grootst. Het Teutoburger Wald, een gebied dat zich uitstrekt over Nedersaksen en Noordrijn-Westfalen is bijzonder getroffen en ook in het Harzgebergte, het Thüringer Wald en de bossen in Saksen zijn de problemen groot.

Het aanbod aan hout is momenteel zo groot, dat de houtprijs is ingestort. “Veel bosbezitters kunnen hun hout niet meer verkopen”, zegt Georg Schirmbeck, voorzitter van de Duitse Raad voor de Bosbouw, de Forstwirtschaftsrat.

Hoe de miljoenen worden verdeeld is nog niet duidelijk, maar ze zijn niet bedoeld voor compensatie van de schade. Wel zal de aanplant van miljoenen nieuwe bomen worden gestimuleerd. De bossen zijn immers ook belangrijk omdat ze jaarlijks 120 miljoen ton CO2 uit de lucht halen in Duitsland.

Minister Klöckner roept bosbezitters op om bij nieuwe aanplant niet alleen voor spar en den te kiezen. Gemengde bossen, met inheemse loof- en naaldbomen, zijn hopelijk beter bestand tegen de gevolgen van klimaatverandering. Ook wil de minister een ander jachtbeleid, zodat herten de jonge boompjes niet direct opeten. 

Gemengde bossen, met inheemse loof- en naaldbomen, zijn hopelijk beter bestand tegen de gevolgen van klimaatverandering

Schirmbeck noemt het plan van de overheid een eerste stap, maar zegt dat er in de toekomst veel meer geld nodig is. Samen met de vereniging van boseigenaren had hij 2,3 miljard euro van de minister gevraagd. Ook verschillende Duitse natuurorganisaties zijn kritisch. In een gezamenlijke verklaring lieten ze afgelopen week al weten dat geld niet genoeg is, ze willen een ‘ecologische verandering in het Duitse bosbeleid’. De huidige boscrisis komt volgens hen niet alleen door klimaatverandering, maar ook doordat het bos al tientallen jaren intensief wordt gebruikt voor houtproductie. De omschakeling van de kwetsbare kunstmatige naaldhoutbossen naar meer natuurlijke loofbossen verloopt veel te langzaam, vinden ze. 

De natuurorganisaties krijgen bijval van de minister van Milieu Svenja Schulze (SPD), die na de top twitterde dat het geld van de overheid moet gaan naar boseigenaren die het belang van de natuur en klimaatbescherming voorop stellen, en niet de houtproductie. 

Eerste prioriteit is nu om aangetaste bomen uit het bos te verwijderen, voor de kever nieuwe eitjes legt. Dat veel bossen particulier bezit zijn maakt het niet eenvoudiger. “Als bosbezitters lange tijd geen inkomsten uit hun bos genereren, verliezen ze de zin om bomen te ruimen", zegt Schirmbeck. Volgens hem is het nu vooral zaak te zorgen dat eigenaren van kleine bosgebieden meehelpen de schorskever met zijn onstilbare honger te dwarsbomen. 

Markeringen op de bomen die moeten worden gekapt. Foto: DIA

Reacties

Marielle - 26 september 2021 14:33

Grote hoeveelheden stammen worden gerooid en geruimd. Wat een dramatische kaalslag overal! Ik hoop wel dat ook de enorme bergen schors en stapels takken worden verwijderd die na het rooien zijn blijven liggen.

Reageer
T. de Vries - 30 september 2019 09:05

Zou minister Klöckner afgelopen zomer de boeken van Duitslands beroemdste boswachter Peter Wohlleben hebben gelezen? Het is in ieder geval interessant om een aantal van zijn ideeën met betrekking tot een gezonde vorm van bosbouw terug te zien in de plannen van de minister.
@DIA: Mooie bijpassende foto's!

Reageer
Lynn T. de Vries - 30 september 2019 14:44

Dit interview met Wohlleben over de Waldgipfel maakt duidelijk dat hij en Klöckner totaal andere bosvisies hebben: https://www.tagesschau.de/inland/interview-waldgipfel-101.html
Wel wil Klöckner het planten van meer inheemse bomen, dus in plaats van kunstmatige sparren- en dennenbossen, stimuleren.

andree van der wal - 27 september 2019 13:41

lees eerst het stuk dat de heer afshin ellian in het blad van elsevier heeft geplaatst dan hoor en zie je eerlijke verhalen .in plaats het linkse gelul van jullie te zien?

Reageer
T. de Vries andree van der wal - 30 september 2019 08:58

Sorry meneer van der Wal, maar wat heeft 'het stuk' van Afshin Ellian met de door schorskevers bedreigde bossen in Duitsland te maken? Betekent voor u, dat het schrijven over bossen en klimaatverandering automatisch 'links gelul' is? Misschien kunt u dat even toelichten? Vriendelijk bedankt.

Maximaal 500 tekens toegestaan

Lees meer over 'Maatschappij':

Dansverbod Goede Vrijdag: verplichte ingetogenheid

Dansverbod Goede Vrijdag: verplichte ingetogenheid

In Duitsland mag op Goede Vrijdag niet worden gefeest. Het 'Tanzverbot' is omstreden.


Lees meer

Midden in Düsseldorf ligt een klein stukje Japan

Midden in Düsseldorf ligt een klein stukje Japan

Na de Tweede Wereldoorlog kwamen veel Japanners voor werk naar Düsseldorf en dat is goed zichtbaar in de stad.


Lees meer

Duitsland legaliseert gebruik van cannabis

Duitsland legaliseert gebruik van cannabis

Wiet roken wordt voor volwassenen legaal in Duitsland. Vanaf 1 april is bezit en gebruik van cannabis niet langer strafbaar, al zijn er veel voorwaarden.


Lees meer

Protest in het bos: Grünheide verzet zich tegen Tesla

Protest in het bos: Grünheide verzet zich tegen Tesla

De Tesla-fabriek bij Berlijn is na een aanslag tijdelijk dicht. De Gigafactory roept al langer weerstand op. Activisten distantiëren zich van het geweld.


Lees meer


top
Op deze site worden cookies gebruikt, wilt u hiermee akkoord gaan?
Accepteer Weiger