Gesprek | Oost vs. West? Percepties van “the Other” in het Europa van de 21e eeuw
met Beatrice de Graaf en Ingo Schulze

Dertig jaar na de ineenstorting van het communisme en de daaropvolgende integratie van een aantal Oost-Europese landen in de EU wordt Oost-Europa nog steeds vaak gezien als het "andere Europa". Het voortbestaan van deze Oost-West kloof bepaalt ook de binnenlandse betrekkingen tussen Oost- en West-Duitsers. Decennia na de Duitse hereniging blijft de dialoog moeilijk. Negatieve emoties tegenover de westerse dominantie zoals wrok, wantrouwen, gevoelens van minderwaardigheid en achterstelling in de nieuwe deelstaten, aangeduid als de "Ostwind" (Schröder, 2020), beïnvloeden en vormen wederzijdse percepties en gevoelens.

Aan de hand van de Duitse "casus" bespreken Beatrice de Graaf en Ingo Schulze concepten als Ostkolonialisierung, westerse overheersingsnarratieven en oosters slachtofferschap in een breder Europees kader. Ter illustratie zal Schulze passages uit zijn werken 'Der Amerikaner, der den Kolumbus zuerst entdeckte' en 'Doppelt verbunden, halb vereint. Der Beitritt der DDR zur BRD und zur Europäischen Gemeinschaft' voorlezen.

Over de sprekers:

Ingo Schulze, geboren in Dresden in 1962, wordt beschouwd als een van de belangrijkste vertegenwoordigers van de hedendaagse Duitse literatuur. De verschillende blinde vlekken in Duitsland en Europa staan centraal in zijn romans en verhalen. Als schrijver probeert hij altijd zijn eigen voorwaardes te onthullen. Schulze studeerde klassieke talen in Jena en werkte daarna als dramaturg bij het Landestheater Altenburg. Sinds medio jaren negentig woont en werkt hij als schrijver in Berlijn. Zijn boeken werden met verschillende prijzen onderscheiden en zijn in meer dan 30 landen verschenen.

Beatrice de Graaf studeerde Duitse taal-en letterkunde en Geschiedenis in Utrecht en Bonn. Ze is faculteitshoogleraar aan de Universiteit Utrecht een doet onderzoek op het gebied van veiligheid en terrorisme vanaf 1800. Haar onderzoek is gericht op de vraag hoe staten en samenlevingen proberen een hoog veiligheidsniveau te handhaven en hoe deze pogingen zich verhouden tot de kernwaarden van de democratische rechtsorde. Ze deed onder meer onderzoek in de Stasi-archieven en promoveerde in 2004 op de betrekkingen Nederland en de DDR (met haar boek 'Over de Muur/Über die Mauer' won ze de Max van der Stoel Mensenrechtenprijs). Haar recente boek 'Tegen de terreur/Fighting Terror after Napoleon' (Amsterdam 2018; Cambridge 2020) werd in 2022 met de Arenbergprijs voor Europese Geschiedenis in 2022 bekroond.

Veranstaltungstext in deutscher Sprache

Aanmelden / Anmeldung

Een bijeenkomst i.s.m. het Goethe-Institut Niederlande en het Genootschap Nederland Duitsland.