Duitse regering strijdt voor vrijheden internet
Geen internetverbod voor downloaders in Duitsland

“Het vormt de gezamenlijke overtuiging van de bondsregering elk toegangsverbod tot internet af te wijzen,” zegt de Duitse minister Sabine Leutheusser-Schnarrenberger van Justitie (FDP) tegen opiniewebsite Spiegel Online. “We hebben in het regeerakkoord opgenomen dat we geen initiatieven zullen nemen om de toegang tot internet wettelijk te verbieden.”

Leutheusser-Schnarrenberger reageert daarmee voor het eerst in het openbaar op de internationale onderhandelingen die moeten leiden tot de zogenaamde ACTA (Anti-Counterfeiting Trade Agreement). In dit verdrag willen 39 landen waaronder Duitsland – tot dusver geheime – maatregelen vastleggen ter bestrijding van nagemaakte en illegaal gekopieerde producten. Een verbod op toegang tot internet voor mensen die illegaal downloaden, behoort daar volgens diverse bronnen ook toe.

In enkele landen, waaronder Frankrijk, is dit internetverbod al omgezet in wetgeving. In Groot-Brittannië is een dergelijke wet in de maak. De Duitse minister van Justitie heeft nu dus aangekondigd dat “de bondsregering geen volkenrechterlijk verdrag zal accepteren dat internetverboden bevat.”

Verboden sites

De zwarte-gele regering van CDU/CSU en FDP komt daarmee onomwonden op voor de digitale burgerrechten, ook als die ten koste gaan van criminaliteitsbestrijding. Dat is niet voor het eerst. In februari distantieerde de coalitie zich ook al van de zogenaamde Zugangserschwerungsgesetz, die de vorige regering kort voor de verkiezingen van 2009 uitvaardigde.

De wet verplicht internetaanbieders de toegang tot bepaalde websites voor bezoekers te blokkeren. De nationale recherche moet hen daarvoor dagelijks een lijst met verboden sites aanleveren. Deze maatregel was specifiek bedoeld als wapen in de strijd tegen kinderporno, maar heeft geleid tot een ongekende ophef onder internetgebruikers.

Meer dan 130 duizend mensen tekenden een online-petitie tegen de in hun ogen ineffectieve en ontransparante wet. Daarnaast heerst de angst dat met de wet de weg vrij is voor een uitgebreidere en willekeurige internetcensuur. De huidige regering is het met die kritiek eens en werkt daarom aan een nieuw wetsontwerp, die het mogelijk moet maken kinderpornosites te verwijderen in plaats van te blokkeren.

Persoonlijk betrokken

De kleine coalitiepartner FDP zal deze op de bescherming van burgerlijke vrijheden gerichte koers vooral op zijn eigen conto schrijven. De liberalen dragen de burgerrechten traditioneel hoog in het vaandel. Minister Leutheusser-Schnarrenberger, die begin jaren negentig ook al eens bewindsvrouw was op Justitie, is hierbij persoonlijk altijd zeer betrokken geweest.

CDU/CSU is daarentegen van standpunt veranderd. Ze wil nu net zo hard af van de blokkadewet als de FDP en de oppositie in de Bondsdag, maar het was de christendemocratische familieminister Ursula von der Leyen die de wet destijds uitvaardigde. Het kan, naast de nieuwe coalitiepartner, de stemming in het land zijn die tot de draai heeft geleid.

Bij de Bondsdagverkiezingen van september 2009 haalde de Piratenpartij, die zich uitsluitend op dit thema richt, immers een verrassende 2 procent van alle stemmen – niet genoeg voor een zetel in de Bondsdag, maar wel bijna negenhonderdduizend stemmen.