Artikelen

De CDU/CSU heeft de grootste nederlaag uit haar geschiedenis geleden, de SPD werd de grootste partij. En de Groenen en de FDP hebben goede kansen op regeringsdeelname. De spannende verkiezingsavond eindigde in een kater voor Armin Laschet, die blijft volhouden dat zijn partij best kan regeren omdat geen partij een duidelijk mandaat heeft gekregen. 

In Berlijn konden de kiezers zondag behalve voor de Bondsdagverkiezingen ook stemmen over een volksinitiatief ter onteigening van zeer grote vastgoedbedrijven die woningen verhuren in Berlijn. Meer dan 56 procent van de Berlijners stemde voor de onteigening.

Terwijl de meeste aandacht zondag uitging naar de Bondsdagverkiezingen, vonden in Berlijn en Mecklenburg-Voorpommeren ook deelstaatverkiezingen plaats. In beide deelstaten is de SPD als grootste partij uit de stembus gekomen.

Volgens de voorlopige uitslag van de Duitse Bondsdagverkiezingen is de sociaaldemocratische SPD de grootste partij geworden, de CDU/CSU volgt als tweede. Niet meer de AfD, maar de Groenen zijn nu derde partij. Wie de nieuwe kanselier wordt, is nog niet bekend. De opkomst was 76,6 procent volgens de Bundeswahlleiter, 0,4 procent hoger dan in 2017. Alle stemmen zijn geteld.

In de eerste tussentijdse uitslagen heeft de SPD een lichte voorsprong op de CDU/CSU. Toch maakt CDU/CSU-lijsttrekker Armin Laschet nog aanspraak op het kanselierschap. De Groenen en de FDP krijgen een sleutelrol in de formatie.

Tot het laatste moment proberen de Duitse Bondsdagpartijen de vele zwevende kiezers voor zich te winnen. Zaterdag schoot Angela Merkel haar partijgenoot Armin Laschet nogmaals te hulp en bezocht samen met hem zijn woonplaats Aken. SPD-lijsttrekker Olaf Scholz was in zijn kiesdistrict Potsdam, wat overigens ook het kiesdistrict is van Groenen-lijsttrekker Annalena Baerbock.

Duitsland kiest op 26 september een nieuwe Bondsdag. Na 16 jaar zwaait Merkel af als kanselier. Wie haar opvolgt en welke partijen de nieuwe Duitse regering gaan vormen, is nog open. Een overzicht van de feiten en cijfers rond de Bondsdagverkiezingen.

Hoe zal Angela Merkel de geschiedenis ingaan? Haar voorgangers worden herinnerd door gebeurtenissen die sterk verbonden waren met de Duitse kwestie: Konrad Adenauer met zijn Westbindung, Willy Brandt met zijn Ostpolitik en Helmut Kohl met de Duitse hereniging. Voor Merkel was de vluchtelingencrisis in 2015 de belangrijkste gebeurtenis in haar lange politieke carrière, schrijft historicus Frits Boterman.

De overstromingen in juli in Rijnland-Palts en Noordrijn-Westfalen maakten klimaatverandering het belangrijkste thema in deze verkiezingen. Toch profiteren de Groenen daar minder van dan verwacht. Wel trokken de meeste andere partijen hun groenste jas aan.

Inwoners van de Oost-Duitse deelstaten Berlijn en Mecklenburg-Voorpommeren gaan zondag niet alleen voor de Bondsdagverkiezingen naar de stembus, ze kiezen ook een nieuw deelstaatparlement. In Mecklenburg-Voorpommeren kan SPD-minister-president Manuela Schwesig waarschijnlijk doorregeren, in Berlijn zou een einde kunnen komen aan de huidige rood-rood-groene regering.