Achtergrond

De nieuw gekozen Bondsdag is op 25 maart voor het eerst bijeen gekomen. Hoe ziet het nieuwe Duitse parlement eruit? Ondertussen is de formatie in volle gang. De CDU/CSU en de SPD hebben groen licht gekregen voor de miljarden die ze in defensie en infrastructuur willen investeren, maar dat ging niet zonder slag of stoot. En er zijn nog meer harde noten te kraken. Journalist en podcastmaker Max Smedes spreekt hierover met Duitslandweb-redacteur Marja Verburg.

De twee delen van de documentaire 'Die Unbeugsamen' laten zien hoe vrouwen in West- en Oost-Duitsland sinds de jaren 50 hebben moeten vechten voor hun plek in de politiek en de maatschappij. De films laten veel - soms verbijsterende - archiefbeelden zien. En een aantal vrouwen van toen kijkt nu terug op hun strijd. Daarnaast is komend voorjaar in de filmreeks 'Deutsches Kino' te zien hoe regisseur Edgar Reitz in 1968 filmles geeft op een meisjesschool en hoe een Duitse palliatieve verpleegkundige worstelt met haar werk.

De Bondsdag wordt mannelijker en blijft behoorlijk wit. De diversiteit in het nieuwe parlement is niet toegenomen, voor het eerst sinds de jaren 90. Wie zitten er in de nieuwe Bondsdag die op 25 maart wordt geïnstalleerd?

Het Duitse parlement heeft dinsdag met tweederde meerderheid ingestemd met een wijziging van de grondwet zodat defensie-uitgaven grotendeels zijn uitgezonderd van de 'schuldenrem', de beperking van het begrotingstekort. Ook gaat het om een speciaal fonds van 500 miljard voor investeringen in de infrastructuur en in klimaatbeleid.

Nu de AfD-fractie na de Bondsdagverkiezingen van 23 februari bijna is verdubbeld, krijgt Rusland in het Duitse parlement nog meer voet tussen de deur. Minstens vijf van de 152 AfD-afgevaardigden voelen duidelijk meer voor het Kremlin dan voor de Duitse kiezer. Hoewel hun nauwe banden met de Russische regering open en bloot liggen, stelde de partijleiding deze bekende Poetinvrienden op als parlementskandidaat. Ook Maximilian Krah – berucht AfD’er die in Brussel op non-actief werd gesteld – is van de partij. Hij beweert: “Zelensky heeft Oekraïne aan de vernietiging overgeleverd.”

De CDU/CSU en de SPD zijn het eens geworden over miljardenkredieten voor defensie en voor de Duitse infrastructuur. Daarvoor willen de partijen de omstreden schuldenrem, die is vastgelegd in de grondwet, deels loslaten. 

Is de democratie in Duitsland daadwerkelijk zo weerbaar als vaak wordt beweerd? Jurist Maximilian Steinbeis maakt de Duitse samenleving alert op de zwakke plekken in de rechtsstaat en waarschuwt hoe autoritair-populistische partijen als de AfD daar misbruik van (kunnen) maken. “Ik blijf ervoor pleiten dat de politiek de mazen in de grondwet moet aanpakken voor het te laat is.”

De AfD heeft vooral in Oost-Duitsland veel stemmen behaald. In sommige kiesdistricten kwam de partij boven de 40 procent. Hoe is te verklaren dat een rechtsradicale partij die door de veiligheidsdienst in de gaten wordt gehouden, waarvan politici banden met het Kremlin hebben en die racistische en geschiedsvervalsende ideeën verspreidt, zoveel aanhang heeft in Oost-Duitsland?  

Op 23 februari 2025 ging Duitsland naar de stembus voor een nieuwe Bondsdag. Hoe liep dat af? Met een grote opkomst, een grote winnaar, een grote verliezer, een grote verrassing en meer. In deze video vatten we het voor je samen. 

Duitsland heeft zondag een nieuw parlement gekozen. De CDU/CSU van Friedrich Merz werd de grootste en de AfD wist haar zetelaantal bijna te verdubbelen. Maar juist Die Linke groeide onverwachts hard, vooral onder jongeren. Een blik in de analyses van het kiesgedrag.