Sibrand de Boer

Een groot beeld van Vladimir Lenin dat onder een helikopter door de hemel zweeft. Zo illustreert de film ‘Goodbye Lenin’ op spectaculaire wijze de aftakeling van het socialisme. Ook al lijkt het beeld uit de film niet op het monument dat decennialang in Oost-Berlijn stond, het verhaal van de afbraak en gedeeltelijke terugkeer van de Berlijnse Lenin is een film mét sequel op zich.

Met de start in Düsseldorf zaterdag begint de Tour de France voor het eerst in 30 jaar weer in Duitsland. Destijds, in 1987, was het peloton in een heel ander Duitsland te gast: de renners reden drie etappes in West-Berlijn, in de schaduw van de Muur. Redacteur Sibrand de Boer dook de archieven in en achterhaalde het verhaal achter dit wonderlijke wielerevenement.

Historici noemen het de eerste genocide van de 20e eeuw: de massamoord door Duitse keizerlijke troepen op het Namibische volk de Herero tussen 1904 en 1908. Meer dan honderd jaar later maakte de Bondsregering in juli 2016 officieel excuses aan de nabestaanden. Over de misdaden en eventuele herstelbetalingen spraken wetenschappers tijdens een lezing deze week in Amsterdam.

Staatsdominee, opa-Obama, burgerpresident. Aan welluidende kwalificaties voor Joachim Gauck ontbreekt het niet in Duitsland. Ook voor mij is hij één van de meest fascinerende persoonlijkheden in de recente Duitse politiek. Maar waarom eigenlijk?

Honderd procent van je tijd aan onderzoek besteden, dat is iets waar veel wetenschappers aan Duitse en Nederlandse universiteiten slechts van kunnen dromen. Bij de Max-Planck-Gesellschaft, één van de grote buitenuniversitaire onderzoeksorganisaties in Duitsland, staat alleen het wetenschappelijk onderzoek centraal. Onderzoekers krijgen de best mogelijke faciliteiten.

Met een grote vuurwerkshow boven de wijk Nikolaiviertel eindigt komend weekend het 775e verjaardagsfeest van Berlijn. Het oude Middeleeuwse centrum van de stad is dan twee dagen lang het middelpunt van de festiviteiten geweest. Toch zijn die Middeleeuwse wortels van de stad nog maar 25 jaar oud. En socialistisch bovendien.

Door tunnels, met zelfgebouwde ballonnen of bij Amerikaanse militairen in de kofferbak; na de bouw van de Berlijnse Muur probeerden Oost-Duitsers op allerlei manieren de DDR te ontvluchten. Vaak kregen zij hulp van West-Duitsers. Historica Marion Detjen onderzocht deze vluchthulp, die langzaam afgleed naar ordinaire mensensmokkel. Donderdag sprak ze in Amsterdam in de lezingenreeks Zeithistorische Perspektiven.

Duitsers zijn dol op Krimi’s maar wat gebeurt er als één aflevering 30 jaar duurt? Wie procureur-generaal Siegfried Buback in 1977 neerschoot is nog steeds niet bekend. Het proces tegen voormalig RAF-terroriste Verena Becker is een nieuwe wending in een plot gebaseerd op raadselen, tegenstrijdige verklaringen en een zoon die zijn waarheid bevestigd wil zien.