Het eeuwige Duits-Poolse ongemak
Opinie

Tegelijkertijd zijn de Duitsers in Polen allang weer geziene investeerders. De pragmatisch ingestelde Pool ziet echt niet in elke Duitse toerist een roofridder die op de loer ligt, al wordt dit beeld op sommige scholen in stand gehouden. Het vrijzinnige Silezische Wroclaw noemt zich weer Breslau, wat een halve eeuw taboe was. Na de oorlog waren evident Duitse gevels in de stad, voor zover niet afgebroken, ‘teruggetoverd’ in middeleeuws-Poolse, om de mythe van de Poolse ‘oerstaat’ gestalte te geven. De Kaczynski’s en hun kiezers vinden verwijzingen naar het rijke Duitse (Habsburgse, joodse) culturele erfgoed in hun land nog steeds ongewenst.

In hun angst voor het grenzenloze, eigentijdse Europa weten de Kaczynski’s genoeg economisch onzekere, conservatief-katholieke Polen mee te slepen. Maar minstens zo veel Polen zijn, zoals gezegd, allang volwaardige EU-burgers die hun talen spreken en ongekend mobiel zijn. Uit een representatief onderzoek van afgelopen zomer kwam naar voren dat de Pool veel meer vertrouwen koestert in de Europese Unie dan in zijn eigen politieke leiders.

Een aardig voorbeeld van het pragmatisme aan de Oder-Neiße-grens was onlangs in het Duitse Schwedt te zien. Het aan de Oder gelegen stadje bezit een grote raffinaderij, van waaruit in een perfecte Pools-Duitse samenwerking miljoenen liters benzine zwart over de grens gingen.

Annemieke Hendriks is freelance journaliste in Berlijn. Van haar hand verscheen over de Pools-Duitse verhoudingen het boek 'Gespleten land – Omzwervingen langs Oder en Neiße' (Uitgeverij Bas Lubberhuizen, 2005)

Nog tot 29 oktober is de tentoonstelling 'Erzwungene Wege' te zien in Berlijn.