Kort nieuws Rechtspopulisme en media

Een filmpje waarin feestende jongeren te zien zijn die een zeer xenofobe en nationalistische tekst zingen op een oude hit, heeft veel geschokte reacties losgemaakt in Duitsland. In het filmpje lijkt het of geen omstander in de dansclub op waddeneiland Sylt moeite heeft met de meegebrulde tekst. De politie-afdeling die politieke strafdaden moet vervolgen, de Staatsschutz, onderzoekt volgens de politie of hier sprake is van opruiïng. 

De Duitse satellietzender 'SchwarzRotGold tv' (SRGT) heeft een boete van 195.000 euro gekregen omdat het zendtijd heeft verkocht aan AUF1, een Oostenrijks extreemrechts internetkanaal. 

De trainer van Bundesliga-club SC Freiburg, Christian Streich, heeft donderdag de voetbalwereld en de supporters opgeroepen zich aan te sluiten bij de demonstraties tegen extreemrechts. "Wie nu niet opstaat, heeft niets begrepen", zei Streich. "Het is vijf voor twaalf." In Hamburg riepen de voetbalclub St. Pauli en de supportersvereniging van HSV hun achterban ook op om mee te demonstreren en zich in te zetten voor de democratie.

De gemeenteraad van Dresden heeft de nazi-noodtoestand uitgeroepen. Een meerderheid van de raad stelt 'met bezorgdheid vast, dat antidemocratische, antipluralistische, mensenverachtende en extreemrechtse houdingen en daden steeds sterker openlijk worden geuit of gepleegd'. 

De populaire maar radicaal-rechtse AfD'er Björn Höcke heeft met dreigende woorden een televisie-interview afgebroken. De Duitse journalistenvakbond DJV stelt in een reactie dat Höcke 'de drempel tussen democratie en fascistische fantasieën heeft overschreden'.

Hoe moet de ARD reageren op de negatieve beeldvorming over de Duitse publieke omroep? Die vraag staat centraal in een communicatie-advies dat de ARD heeft laten opstellen. De publieke omroep ligt onder vuur. De rechts-nationalistische AfD hekelt de 'gedwongen bijdrage' die iedere Duitser betaalt voor de zenders en wil de omroepen drastisch afslanken. Ook in bredere kring wordt de publieke zenders verweten dat ze te dicht op de macht zitten.

Achttien sociale organisaties hebben zondag in de Frankfurter Allgemeine Sonntagszeitung een gezamenlijke oproep geplaatst als reactie op parlementaire vragen van de Alternative für Deutschland (AfD) waarin een verband tussen zwaargehandicapten, inteelt en immigratie wordt gelegd. 

Het nepnieuws dat de ronde deed in de aanloop naar de Duitse Bondsdagverkiezingen in september 2017, kwam hoofdzakelijk uit de rechtspopulistische hoek, en niet uit Rusland. Een omvangrijk probleem was fakenews overigens niet, concluderen onderzoekers van de denktank Stiftung Neue Verantwortung.  

Sinds 1 januari zijn sociale platformen zoals Facebook en Twitter in Duitsland verplicht om haatzaaiende uitlatingen te verwijderen op straffe van een boete. Al in de eerste week wordt zichtbaar waar tegenstanders voor waarschuwden: de wet leidt tot censuur. 

Duitse journalisten hebben hun werk niet goed gedaan in de vluchtelingencrisis. Ze waren niet kritisch genoeg, gedroegen zich meer als "politiek acteur" dan als neutrale waarnemer en hadden te weinig oog voor zorgen en angsten bij de bevolking. Dat blijkt uit de eerste grote wetenschappelijk studie naar dit onderwerp.