Achtergrond

Duitsland heeft onder kanselier Merkel een steeds prominentere rol in de internationale politiek gekregen. Dat begon met de eurocrisis, vervolgens werd ze de spil in de onderhandelingen met Rusland in de Oekraïnecrisis en drukte haar stempel op het Europese vluchtelingenbeleid en de omgang van de EU met China. Nu ze vertrekt, moet haar opvolger opereren in internationale verhoudingen die alleen maar moeilijker zijn geworden.

Deze woensdag is het Dag van de Duitse taal, een dag om aandacht te vragen voor het belang van de kennis van de Duitse taal en voor veel scholen een dag met extra feestelijke lessen Duits. De Actiegroep Duits, die de dag organiseert, heeft als thema voor Austausch, uitwisseling, gekozen.

Enkele Duitse deelstaten hebben deze week de zogeheten ‘2G-regeling’ ingevoerd: alleen wie gevaccineerd of genezen is, mag deelnemen aan culturele evenementen of horeca bezoeken. Een testbewijs geeft dan geen toegang. De nieuwe regel wordt door de verantwoordelijke politici aangeprezen als beste middel om een sterke stijging van de corona-besmettingen de komende herfst te voorkomen. Maar de kritiek erop is groot.

De coronapandemie legt pijnlijk bloot hoe slecht Duitsland er digitaal voor staat. Thuiswerken en online onderwijs bleken in grote delen van het land kansloos door gebrekkige faciliteiten en haperende netwerken. Het is een doorn in het oog van veel Duitsers, maar in de campagne voor de aankomende bondsdagverkiezingen speelt digitalisering opvallend genoeg geen grote rol.

Ondanks dat Duitsland een van de rijkste landen van Europa is, kampt het met grote sociale ongelijkheid. In de verkiezingsstrijd speelt het thema een belangrijke rol.

Voor de coronacrisis liep Duitsland op het gebied van digitalisering behoorlijk achter, ook in het hoger onderwijs. Daar lijkt inmiddels wel wat in te zijn veranderd. Mischa Buiting deed als afstudeerproject vergelijkend onderzoek naar digitalisering in het hoger onderwijs in Nederland en Duitsland. Hij sprak met studenten die in beide landen hebben gestudeerd over hun ervaringen.

Het is naar alle waarschijnlijkheid de laatste keer dat demissionair minister-president Rutte samen optreedt met Merkel als kanselier: beide regeringsleiders openen vandaag een Vermeer-tentoonstelling in Dresden. Samen hebben ze heel wat internationale crises doorstaan.

Kans om de kanselier te leveren, hebben ze niet. Maar de kleinere Duitse partijen spelen een belangrijke rol in de Duitse politiek. De FDP en Die Linke kunnen bovendien het verschil uitmaken in de coalitie-onderhandelingen na de verkiezingen. Dit zijn hun lijsttrekkers.

Eigenlijk zou Angela Merkel zich niet met de verkiezingscampagne bemoeien. Maar dinsdag zag de kanselier zich toch genoodzaakt om de spartelende lijsttrekker Armin Laschet te hulp te schieten. In een dinsdag gepubliceerde peiling van Forsa haalt de CDU/CSU nog maar 21 procent van de stemmen, twee procent minder dan de SPD.

Welke thema's spelen in de Duitse verkiezingsstrijd een belangrijke rol? En welke partijen horen daarbij? Sinds vandaag staat de Duitse stemwijzer Wahl-O-Mat online. Met behulp van 38 stellingen kunnen Duitse kiezers en Nederlandse geïnteresseerden zien welke Duitse partijen het dichtst bij hen staan.