Wiebke Pittlik
Chefredakteurin Duitslandweb

Begin 2024 gingen in Duitsland weken achter elkaar honderdduizenden mensen de straat op om te protesteren tegen extreemrechts. De massale demonstraties in steden en dorpen in het hele land waren een enorme ‘boost’ voor de mensen die dag in dag uit actief zijn om de democratie te verdedigen. Om die mensen gaat het in onze nieuwe serie ‘Burgermoed’: burgers die met creatieve acties, met hun expertise of met dagelijks vrijwilligerswerk inhoud geven aan het begrip Zivilcourage, zoals de Duitsers burgermoed noemen.

De Universiteit Utrecht maakte begin november bekend dat ze vanaf 2026 wil stoppen met de studie Duits en vijf andere studies. De universiteit Leiden wil volgens universiteitskrant Mare een aantal talenstudies samenvoegen in een brede bacheloropleiding. Deze aankondigingen maken veel los. Opiniemakers, docenten en schrijvers nemen het op voor de talenstudies. Maar uit (online-)reacties blijkt ook dat lang niet iedereen weet wat een talenstudie precies inhoudt en wat het nut ervan is. We legden de vragen en misverstanden voor aan onderwijsmedewerker en germanist Trixie Hölsgens van het Duitsland Instituut.

Het ontslag van minister Christian Lindner van Financiën woensdagavond betekent dat het Duitse kabinet op vervroegde verkiezingen afstevent. Donderdagmorgen werd bekend dat FDP-minister Volker Wissing van Verkeer wil aanblijven en zijn partij daarvoor verlaat.

De verdachte van de mesaanval op een marktplein in de Duitse stad Solingen vrijdagavond is een 26-jarige Syriër. Hij heeft zich zaterdagavond bij de politie aangegeven. De man wordt ervan verdacht drie mensen te hebben vermoord en acht anderen te hebben verwond. Maandag heeft kanselier Olaf Scholz een bezoek aan Solingen gebracht.

In Duitsland is de christendemocratische CDU/CSU veruit de grootste partij geworden bij de Europese verkiezingen, met 30 procent van de stemmen. De rechtsradicale AfD werd groter dan de sociaaldemocratische SPD van kanselier Olaf Scholz.

In Frankfurt am Main is dinsdag het proces begonnen tegen de vermoedelijke leiders van de groep die een staatsgreep wilde plegen in Duitsland. De groep rond Heinrich XIII Prinz Reuß werd in december 2022 gearresteerd en bleek uitgewerkte plannen te hebben om de regering omver te werpen en met een schaduwleger de macht over te nemen in Duitsland. Ze worden gerekend tot de Reichsbürger-beweging.

Cannabis is sinds 1 april gedeeltelijk gelegaliseerd in Duitsland. Het duurde lang voor de wet tot stand kwam, maar nu is het zo ver: bezit en gebruik van cannabis is niet langer strafbaar en mensen die in Duitsland wonen en lid zijn van een speciale vereniging kunnen legaal aan hasj en wiet komen. (Artikel gepubliceerd op 8 maart en geactualiseerd op 22 maart, 2 april en 9 juli 2024)

Duitsland staat zijn burgers voortaan een dubbele nationaliteit toe. Ook komen in Duitsland geboren kinderen van immigranten sneller in aanmerking voor de Duitse nationaliteit. Uit vrees voor antisemitisme bij nieuwkomers is in de ‘verklaring van verbondenheid’ opgenomen dat Duitsland vanuit de geschiedenis een bijzondere verantwoordelijkheid heeft om Joods leven te beschermen. Inburgeraars moeten beloven deze verantwoordelijkheid te respecteren.

De in Duitsland zeer bekende parlementariër van de socialistische partij Die Linke, Sahra Wagenknecht, heeft haar partij met ruzie verlaten en een nieuwe partij opgericht. Bündnis Sahra Wagenknecht (BSW) is te typeren als links-conservatief; economisch links en maatschappelijk conservatief.

In tientallen steden in Duitsland is dit weekeinde gedemonstreerd tegen rechtsextremisme en tegen de politieke partij AfD. In München heeft de politie de demonstratie zondag afgebroken omdat de toeloop te groot was. Door de mensenmassa kwam de veiligheid in het gedrang.