Overzicht
Handelsrelaties
Duitsland is met afstand de belangrijkste handelspartner van Nederland en van groot belang voor de Nederlandse economie. Zo is Rotterdam in de praktijk ‘de belangrijkste Duitse haven’ en van grote betekenis voor de op- en overslag van Duitse goederen. Nederland is bovendien vrijwel het enige land dat meer naar Duitsland exporteert dan het invoert.
© flickr/Radio Nederland Wereldomroep/ccRotterdamse haven
Duitsland importeerde in 2014 voor ruim 88 miljard euro aan Nederlandse goederen. De Duitse export naar Nederland bedroeg dat jaar ruim 73 miljard euro. Met een handelsvolume (import plus export) van ruim 161 miljard euro in 2014 is Nederland op Frankrijk na de belangrijkste handelspartner van Duitsland. Nederland blijft hiermee economische grootmachten als China en de Verenigde Staten ruim voor.
De totale waarde van de Duitse export van vooral machines, auto’s en chemische producten lag in 2014 op 1.114 miljard euro tegenover een invoer van 917 miljard euro. Duitsland heeft dus een handelsoverschot van bijna 217 miljard euro. Daarmee heeft de export een aandeel van bijna 46 procent aan het Duitse bruto binnenlands product (bbp). Duitsland was jarenlang Exportweltmeister, de grootste goederenexporteur ter wereld, maar sinds 2009 gaat deze eer naar China.
Kritiek van EU
Duitsland is een exportnatie, maar bij het succes van de export zijn wel enkele kanttekeningen te plaatsen. Ten eerste heeft toename van de export naar China niet tot een toename van de binnenlandse vraag geleid. Anders gezegd wordt het met de export verdiende geld niet uitgegeven, maar gespaard of in het buitenland geïnvesteerd. Dit leidt tot kritiek vanuit de EU. Door de achterblijvende binnenlandse vraag blijft de positieve uitwerking van de Duitse economie voor de rest van de eurolanden beperkt.
Ten tweede ontstond er door de opmerkelijke groei van de Duitse economie sinds 2011 een verschil tussen Duitsland en de rest van de eurolanden, met als gevolg belangenconflicten over het monetaire beleid. Ten derde is en blijft een exportland als Duitsland afhankelijk van de economische situatie bij de voornaamste handelspartners.
Handelsvoordeel
Duitsland geniet een aantal voordelen die andere grote exportlanden niet hebben. Zo ligt het centraal in Europa en grenst het aan negen buurlanden. Dit handelsvoordeel heeft een eilandengroep als Japan niet. Bovendien maakt Duitsland deel uit van de EU: een grote vrijhandelszone met een gemeenschappelijke munt. Het is daarom niet verwonderlijk dat ongeveer 70 procent van de Duitse export is bedoeld voor de Europese markt.
Buiten Europa is Azië de grootste afzetmarkt voor Duitse goederen. Ongeveer 14,5 procent van de Duitse goederen belandt in Azië, en 10,1 procent in Noord-Amerika, blijkt uit cijfers van 2014. Het belang van Japan nam na 2006 af.