Hanna Schygulla (1943)
Acteurs, BRD 1949-1990
De actrice Hanna Schygulla was de muze van regisseur Rainer Werner Fassbinder en werkte daarnaast met verschillende andere regisseurs van de Nieuwe Duitse Film.
Schygulla speelde als muze van Fassbinder vaak een hoofdrol in zijn films. Foto uit 2009.
Schygulla wordt op eerste kerstdag 1943 geboren in Konigshütte, tegenwoordig Katowice in Polen. In 1945 verhuist ze met haar moeder naar München. Haar vader volgt drie jaar later. Na het gymnasium studeert Schygulla germanistiek en romanistiek terwijl ze toneellessen volgt bij de Fridl-Leonard-Studio, waar ook Fassbinder komt. In 1967 vraagt hij haar voor het eerst in een stuk van hem te spelen en later wordt ze ook lid van zijn groep Antiteater.
Schygulla is geen typisch lid van de Fassbinder-groep. Terwijl velen van hen in het theater slapen, woont zij nog bij haar ouders. Evengoed krijgt ze in elke Fassbinder-film een rol. De regisseur houdt van haar acteerstijl: melodramatisch én onderkoeld. Met haar aparte gezicht ziet ze er uit als een echte diva, vergelijkbaar met Marlene Dietrich of Bette Davis.
Pas in 1974 neemt Schygulla even pauze van Fassbinder. Tijdens de opnamen van ‘Fontane - Effi Briest’ (1974) wordt ze herhaaldelijk door hem uitgefoeterd. Fassbinder laat haar telkens weten dat hij op haar uitgekeken is. Schygulla vertelt later dat ze eigenlijk verbaasd was dat de opvliegende Fassbinder haar al die tijd had gespaard. Als ze ziet hoe passief ze is in de film, beseft ze dat het tijd is voor iets anders. Ze accepteert een rol in de Goethe-verfilming ‘Falsche Bewegung’ (1975) van Wim Wenders.
Eind jaren zeventig werkt Schygulla opnieuw samen met Fassbinder. Voor haar rol in ‘Die Ehe der Maria Braun’ (1979) wint ze op de het Berlijnse filmfesival Berlinale de prijs voor de beste actrice. In ‘Lili Marleen’ (1980) speelt ze opnieuw de hoofdrol. Daarnaast is ze te zien in ‘Berlin Alexanderplatz’ (1980), Fassbinders magnum opus over de Berlijnse jaren twintig.
Schygulla werkt met bijna alle belangrijke regisseurs zoals Volker Schlöndorff (‘Die Fälschung’, 1981) en Margarethe von Trotta (‘Heller Wahn’, 1983). Voor haar optreden in ‘Stora di Piera’ (1983) van de Italiaan Marco Ferreri wint ze de prijs voor de beste actrice op het prestigieuze filmfestival in Cannes.
Het lijkt er op dat Schygulla een internationale carrière tegemoet gaat, maar de films waarin ze speelt, zijn van steeds mindere kwaliteit. Uiteindelijk acteert ze haast niet meer. Sinds 1981 woont ze in Parijs, waar ze zich vooral richt op het zingen van chansons. In 2007 weet ze zich onverwachts weer in de kijker te spelen met de rol van conservatieve moeder in ‘Auf der anderen Seite’ van de Turks-Duitse regisseur Fatih Akin.