Tempelhof moet sluiten
Nieuws

880.808 Berlijners gingen gisteren ondanks het mooie weer naar het stemlokaal. Het mocht niet baten, want enkel 530.231 mensen stemden voor het in gebruik houden van Tempelhof. Voor een geldige beslissing waren 609.509 stemmen nodig, 25 procent van de stemgerechtigden in de hoofdstad.

Voor burgermeester Klaus Wowereit (SPD) betekent de uitslag een opluchting. De senaat, de regering van de deelstaat Berlijn, had al voor de stemming verklaard dat ze aan de beslissing het vliegveld te sluiten zou vasthouden. Dat kon ook want het referendum was niet bindend.

Volgens de initiatiefnemers van de belangenvereniging voor City-Airport Tempelhof (Icat) is de uitkomst voor hen geen nederlaag. De stemming maakt duidelijk dat de Berlijners Tempelhof willen behouden, aldus Icat.

Heel Berlijn beplakt

Uitgeverij Springer-Verlag verklaarde Wowereit vorige week een mediaoorlog. Het machtige media-imperium probeerde bij de hoofdstedelingen sympathie te winnen voor Tempelhof en het referendum te gebruiken om een proteststem uit te brengen tegen de zittende rood-rode regering. Heel Berlijn werd van posters voorzien, maar het bleek niet genoeg om de bevolking van Berlijn te overtuigen.

Voor Berlijnse CDU-fractievoorzitter Friedbert Pflüger betekent de beslissing van gisteren een nederlaag. Hij wilde het referendum gebruiken om de Christendemocraten op de kaart te zetten in de hoofdstad. Hij wedde op het verkeerde paard: de Oost-Berlijners die Pflüger zo graag voor zich wilde winnen, bleven weg.

Historisch vliegveld

Het vliegveld heeft een belangrijke rol gespeeld in de geschiedenis van Duitse hoofdstad. Het kolossale Tempelhof werd in 1939 geopend als onderdeel van het masterplan van nazi-architect Albert Speer. Tijdens de geallieerde luchtbrug in ‘48-49 werden de West-Berlijners via dit vliegveld voorzien van voedsel en medicijnen.

In 1996 besloot de Berlijnse senaat dat de Duitse hoofdstad een vliegveld met internationale allure moest krijgen. Het nieuwe Berlin Brandenburg International (BBI) moet in 2011 klaar zijn en veertigduizend nieuwe banen creëren. Dit betekende Schluss voor vliegveldconcurrenten Tegel en Tempelhof. De miljoenen die het jaarlijks kostte ze open te houden, konden beter anders geïnvesteerd worden, beredeneerde toenmalig CDU-burgermeester Eberhard Diepgen.

Niet afbreken

De senaat heeft laten weten het monumentale Tempelhof-gebouw in geen geval te zullen afbreken. Ze wil een forum openen waar de bevolking kan meedenken over de toekomstige functie van het complex.

Dat het besluit om Tempelhof als luchthaven te sluiten zoveel commotie in Berlijn teweeg zou brengen, had men in de senaat niet voorzien. Allerlei belangenorganisaties, politieke partijen en burgerinitiatieven bemoeiden zich ermee. De actievoerders sloten handen ineen en kregen begin dit jaar genoeg stemmen bijeen om een referendum te houden over de toekomst van de luchthaven.

Of de affaire nog een staartje krijgt is niet duidelijk. De kans bestaat dat in de sluiting van Tempelhof op 31 oktober door de rechter ongedaan gemaakt wordt omdat het vliegveld al buiten gebruik genomen werd voor het referendum. Ook bestaat een reële kans dat de discussie in de deelstaatverkiezingen van 2011 een verkiezingsthema wordt.