Duits bedrijfsleven gebaat bij verkiezingen Iran
Nieuws

Iran is van oudsher een belangrijke exportpartner van Duitsland. Ondanks de economische sancties die de Verenigde Naties hebben opgelegd aan Iran levert het Duitse bedrijfsleven jaarlijks voor miljarden aan goederen aan het land. 

Het is voor het Duitse bedrijfsleven relevant of de ramkoers van zittend president Ahmadinejad wordt voortgezet, of dat het land zijn toon matigt, zoals de belangrijkste oppositiekandidaat Mousavi van plan lijkt.

Ahmadinejad riskeert met zijn weigering om met het Westen te praten over Irans nucleaire programma nog zwaardere sancties. Nu al mogen bedrijven geen chemische stoffen, technologieën en kennis die kunnen worden ingezet voor militaire doeleinden leveren. Die restricties kunnen worden uitgebreid. Mocht Iran wel bereid zijn tot gesprekken, zoals Mousavi lijkt te willen, dan zijn die zwaardere sancties wellicht voorlopig van de baan.

Behalve met VN-sancties, hebben Duitse bedrijven ook te maken met Angela Merkel, die handel met Iran de laatste jaren ontmoedigt. Zo schreef de bondsregering onlangs de  Duitse organisatie Nah- und Mittelostverein (Numov) aan, die de handel tussen Duitsland en het Midden-Oosten stimuleert. De regering droeg Numov op informatiebijeenkomsten voor mogelijke Duitse investeerders in Iran te schrappen.

Hardliner

Mede vanwege de grote economische belangen heeft Duitsland zich in het verleden niet als een hardliner opgesteld ten opzichte van Iran. Maar de kritiek van bevriende landen als de Verenigde Staten en Israël, dwingen Merkel de laatste jaren tot een scherpere toon.

Duitsland wil hiermee de druk op Iran verhogen, naast de economische sancties die de Verenigde Naties het land al oplegden. De internationale gemeenschap hoopt dat door deze maatregel Teheran afziet van het nucleaire programma. Tot nu toe bleef president Ahmadinejad doof voor internationale dreigementen en sancties.

Ook zijn uitspraken zetten in het Westen en vooral in Israël kwaad bloed. “Iran heeft een rode lijn overschreden”, zei bondskanselier Merkel drie jaar geleden tijdens een NAVO-veiligheidsconferentie in München. “Een land dat het bestaansrecht van Israël ontkent, kan niet verwachten dat Duitsland in deze kwestie ook maar de geringste tolerantie aan de dag legt.”

Grote economische belangen

Toch lijkt de Duitse harde lijn jegens Iran ambivalent. Het Duitse bedrijfsleven heeft grote belangen in het Aziatische land. Tussen januari en november 2008 exporteerde Duitsland voor 3,6 miljard euro aan goederen naar Iran, zo blijkt uit cijfers van het Duitse bureau voor statistiek. In dezelfde periode in 2007 was dit nog 3,2 miljard.

Aan de andere kant namen de exportgaranties voor Duitse bedrijven die zakendoen met Iran aanzienlijk af. Met een exportgarantie staat de overheid garant voor Duitse bedrijven die in de problemen komen als een buitenlandse zakenpartner niet betaalt.

Dit heeft het Duitse bedrijfsleven er niet van weerhouden zaken te doen met Iran. Alleen al de autosector kent een handelsvolume met het land van zo’n 400 miljoen euro, een bedrag dat volgens de Duits-Iraanse handelskamer al jaren stabiel is.

Dat de politiek zich actief bemoeit met de zakenpartners van het Duitse bedrijfsleven, ligt vooral bij de laatste partij gevoelig. “Er zijn duidelijke aanwijzingen dat bedrijven uit de Verenigde Staten en andere landen ondanks de sancties de Iraanse markt betreden”, zegt een woordvoerder van de Duitse handelskamer in Teheran in het Handelsblatt. Zo laten bijvoorbeeld de Franse autoproducenten Peugeot, Citroën en Renault sommige modellen onder licentie in Iran bouwen.

Druk

Een aantal Duitse bedrijven klaagt ondertussen onder druk te worden gezet door de eigen overheid, maar ook door Iraël en de Verenigde Staten. Duitse banken verzorgen onder politieke druk geen zakelijke transacties meer naar Iran. De Duitse overheid zelf vertraagt volgens Handelsblatt de verstrekking van exportvergunningen voor Duitse bedrijven met belangen in het land.    

                                                   Handelsblatt Online / Spiegel Online / heute.de

Afbeelding:

dpa/Picture Alliance