Noordrijn-Westfalen krijgt minderheidsregering
SPD en Groenen gaan grootste Duitse deelstaat regeren

De verkiezingsuitslag in de grootste Duitse deelstaat was op 9 mei alles behalve eenduidig. De regerende CDU verloor veel stemmen maar won met een voorsprong van 0,1 procent toch van de SPD. Beide partijen veroverden 67 van de 181 zetels in het parlement van de deelstaat. De Groenen haalden 23 zetels, de FDP 13 en Die Linke nam met 11 zetels voor het eerst zitting in het parlement.

De uitslag maakte de door de CDU gewenste voortzetting van de coalitie met de FDP onmogelijk. Daarom kreeg de SPD het initiatief in de coalitiebesprekingen. De sociaal-democraten wilden het liefst een coalitie met de Groenen maar daarvoor kwamen ze één zetel tekort: voor een meerderheid in het parlement van de deelstaat zijn 91 zetels nodig, SPD en Groenen bleven steken op 90.

Onderhandelingen

De SPD voerde met alle partijen coalitiebesprekingen. Twee pogingen om een stoplichtcoalitie tussen SPD (rood), FDP (geel) en Groenen te smeden liepen vast op programmatische verschillen tussen de liberale FDP en de progressieve Groenen. Een coalitie met Die Linke bleek onmogelijk vanwege de omstreden en extreme standpunten van de partij.

De laatste partij waar de SPD, geleid door Hannelore Kraft, mee sprak was de CDU van regerend minister-president Jürgen Rüttgers. Deze combinatie lag op basis van de verkiezingsuitslag het meest voor de hand. Een dergelijke coalitie zou op een ruime meerderheid van 134 zetels kunnen rekenen. De besprekingen mislukten door een machtsstrijd tussen Kraft en Rüttgers.

Bondsraad

De belangrijkste reden om voor een minderheidsregering te kiezen is afkomstig van de oppositie uit Berlijn. Een machtswissel in NRW betekent het einde van de meerderheid die de regering Merkel in de Bondsraad heeft. De Bondsraad is de vertegenwoordiging van de deelstaten op landelijk niveau. Besluiten die de Bondsdag neemt, moeten worden goedgekeurd door de Bondsraad. De raad wordt gevormd door regeringsleden van de deelstaten. Een machtwissel in NRW betekent dat niet langer CDU’er Rüttgers zitting heeft in de raad maar SPD’er Kraft. Voor de regering-Merkel wordt het zo een stuk moeilijker om belangrijke hervormingen door te voeren.

Volgens een commentaar in Der Spiegel van vrijdag is het de vraag hoe lang de minderheidsregering in NRW zal standhouden. Die Linke hebben vandaag gedoogsteun toegezegd aan de coalitie maar daar willen zij wel iets voor terug. Volgens het weekblad “maakt Kraft zich tot speelbal van de Linkspartei.” De oppositie slijpt reeds de messen om van deze “wanhoopsdaad” gehakt te maken. Der Spiegel meldt dat dit kan gebeuren wanneer de nieuwe begroting in NRW moet worden goedgekeurd. Daarvoor is een absolute meerderheid nodig en daarover beschikt de coalitie van SPD en Groenen voorlopig nog niet.