Top in het teken van Pools veto
Nieuws

Polen sprak eind november, aan de vooravond van een top tussen de Europese Unie en Rusland, nog zijn veto uit over het beginnen van de onderhandelingen over een nieuw EU-verdrag met Rusland. Dit verdrag moet een nieuw hoofdstuk inluiden in de samenwerking tussen Rusland en de Europese Unie. 

Met het veto ging Polen in tegen de wil van de overige 24 lidstaten. Als reden voerde het land het Russische embargo op Pools vlees aan en de Russische weigering het Energiehandvest te ratificeren. Vooral Duitsland, vanaf januari voorzitter van de EU, is er veel aan gelegen het verdrag met Rusland nieuw leven in te blazen. Door het Poolse veto zijn veel EU-projecten noodgedwongen in de ijskast gezet.

Andere punten die tijdens de Duits-Frans-Poolse top besproken zullen worden zijn het aanstaande Duitse voorzitterschap van de EU en de Europese uitbreidingsplannen. De top is de zevende keer dat de Duitse, Franse en Poolse regeringsleiders elkaar ontmoeten in het kader van de zogenaamde Weimarer Dreieck, een in 1991 ingesteld jaarlijks treffen met als doel de samenwerking tussen de drie landen te versterken. De laatste ontmoeting tussen regeringsleiders dateert van mei 2005, toen Schröder, Chirac en Kaczyński’s voorganger Kwaśniewski elkaar ontmoetten in het Franse Nancy.

In juli zegde Lech Kaczyński de geplande Weimarer Dreieck nog af, volgens de officiële lezing om gezondsheidsredenen, maar naar alle waarschijnlijkheid uit woede om een satirisch artikel dat kort tevoren in de linkse Duitse krant Die Tageszeitung was verschenen. Het artikel vergeleek Kaczyński met een aardappel, wat de Poolse president danig in het verkeerde keelgat schoot. In het artikel werd verder uitgebreid de draak gestoken met het uiterst beperkte wereldbeeld van Kaczyński en zijn tweelingbroer Jarosław, inmiddels de minister-president van Polen. Het enige dat Kaczyński van Duitsland kent, viel in het artikel te lezen, is zoals hij zelf vol trots heeft gezegd “het spuwpotje in de herentoiletten van de luchthaven van Frankfurt.” 

De satire deed de Poolse gemoederen hoog oplaaien. Die Tageszeitung werd openlijk vergeleken met de nationaal-socialistische krant de Stürmer en minister-president Kaczyński eiste op hoge toon dat de Duitse regering stappen tegen de krant zou ondernemen wegens belediging van een staatshoofd. Tot onvrede van de Polen weigerde de Duitse regering op deze eis in te gaan, uit respect voor de in Duitsland geldende persvrijheid. Een ludieke actie van de Junge Liberalen, de jongerenpartij van de FDP, die een zak aardappelen probeerden te overhandigen aan de Poolse ambassadeur, gooide alleen nog maar meer olie op het vuur.

De Duits-Poolse betrekkingen staan onder druk sinds het aantreden van de nationalistische broers Kaczyński. Een van de voornaamste Poolse grieven is het plan voor een gaspijpleiding in de Oostzee tussen Duitsland en Rusland. De Poolse regering laakt de pijpleiding als een Duits-Russisch onderonsje waarin Polen geheel wordt buitengesloten door de twee voormalige erfvijanden. Ook stuitte in Warschau enkele maanden geleden de Duitse tentoonstelling Erzwungene Wege nog op veel wantrouwen. In deze tentoonstelling over de verdrijvingen van Duitsers en andere Europeanen in de twintigste eeuw werd uitgebreid stil gestaan bij het Duitse slachtofferschap in de Tweede Wereldoorlog, in Polen nog altijd vloeken in de kerk. Recentelijk kwam het nog tot een schermutseling aan de Duits-Poolse grens, toen de Poolse kustwacht waarschuwingsschoten afvuurde op een Duits pleziervaartuig.

Dat gisteren, een dag voor het bezoek van Kaczyński aan Duitsland, een afbeelding van twee aardappels met daarnaast de hoofden van de gebroeders Kaczyński (zie hierboven) de voorpagina van Die Tageszeitung sierde, zal de Duits-Poolse betrekkingen ongetwijfeld niet ten goede komen.

Spiegel Online
Kartoffelkrieg mit Polen

ZDF Heute
Das "Weimarer Dreieck" tagt

die tageszeitung
Polens neue Kartoffel