Duitslands rol in EU wordt nog groter na Brexit

Merkel zei in de verklaring dat de betekenis van de uitkomst van het Britse referendum ervan afhangt of "wij bereid en in staat zijn geen overhaaste en makkelijke conclusies te trekken, maar om de situatie rustig en bezonnen te analyseren en samen de juiste beslissingen te nemen". Ze wees erop dat in de statuten is vastgelegd wat er nu moet gebeuren en dat dat proces nog twee jaar duurt.

Merkel wees er op dat Europa een grote verscheidenheid kent. "Steeds vaker worden we ermee geconfronteerd dat mensen fundamentele twijfels hebben over de richting die de Europese eenwording op gaat. Dat is niet alleen zo in Groot-Brittannië, dat geldt in meer of mindere mate voor alle lidstaten." Ze vindt dat de EU-instituten en de lidstaten een taak hebben om te zorgen dat mensen ook persoonlijk merken dat de EU bijdraagt aan het verbeteren van hun leven. "Het is onze garantie voor vrede, welvaart en stabiliteit." Ze roept op om met historisch bewustzijn de situatie te bekijken. "De Europese eenheid was een vredesidee. Vrede is niet vanzelfsprekend. Ook in Europa merken we de gevolgen van onvrijheid, crisis, conflict en oorlog om ons heen, die al zoveel mensen het leven hebben gekost en anderen ontworteld en uit hun thuisland hebben verdreven(...). Duitsland heeft een bijzonder belang dat de Europese eenheid lukt", aldus Merkel. Ze hoopt dat de relatie met Groot-Brittannië ook in de toekomst innig blijft.

Merkel heeft een aantal Europese leiders, waaronder de premiers Renzi (Italië) en Hollande (Frankrijk) maandag in Berlijn uitgenodigd. Dinsdag en woensdag zullen alle EU-leiders in Brussel over de situatie spreken.

Minister van Buitenlandse Zaken Steinmeier heeft zijn collega's uitgenodigd om zaterdag te overleggen.

Duitsland krijgt met het op termijn wegvallen van Groot-Brittannië uit de EU een nog grotere rol. Duits leiderschap is balanceren op een dunne draad, want de angst voor een te dominant Duitsland is alom aanwezig bij de andere EU-lidstaten.

De Duitsers zijn juist enthousiaster dan ooit over de EU, afgaande op de peiling Politbarometer die de omroep ZDF vrijdag publiceerde.  Rond 45 procent van de ondervraagden denkt dat het lidmaatschap van de EU duidelijk voordelig is voor Duitsland. 38 procent vindt de voor- en nadelen ongeveer even groot en slechts 14 procent vindt volgens deze peiling de nadelen het grootst. (lees meer bij Die Welt) 

Een overzicht van de eerste commentaren in de Duitse kranten maakte Duitslandnieuws vrijdagmorgen: Duitse media over de Brexit: ‘oeroude angst voor Duitse dominantie’