Duitslandweb

Bondsdag stemt in met vermindering aantal zetels

Kort nieuws - 17 maart 2023 - Auteur: Redactie Duitslandweb

Na iedere verkiezing is de Bondsdag weer een beetje groter. Volgens de kieswet zou het Duitse parlement ongeveer 598 zetels moeten hebben, maar het zijn er momenteel 736. Dat komt door een ingewikkeld systeem voor de zetelverdeling. Deze vrijdag hebben de parlementariërs ingestemd met een hervorming.

De wens om het aantal zetels terug te brengen is er al jaren, een grote Bondsdag is onpraktisch en duur. Maar eerdere pogingen mislukten steeds omdat partijen zelf niet bereid waren zetels in te leveren. Dus kwamen steeds voorstellen op tafel die vooral nadelig waren voor de ander en vonden de partijen geen compromis.

Duitse kiezers geven twee stemmen af, een op een kandidaat in hun kieskring en een op een partij. De Bondsdagzetels worden verdeeld aan de hand van de Zweitstimme, de partijstem. Die bepaalt hoeveel zetels een partij heeft verworven in de Bondsdag. Die zetels worden in eerste instantie ingevuld met mensen die via de Erststimme direct gekozen zijn in hun kiesdistrict, de Direktmandate. De zetels die overblijven, worden verdeeld onder de deelstaatlijsten van een partij.

Als een partij meer Direktmandate heeft dan zetels op basis van de tweede stem, mogen ze die houden. Dat zijn de Überhangmandate. Daarvoor moeten de andere partijen dan worden gecompenseerd, met Ausgleichmandate. Door dit systeem kan het aantal zetels flink oplopen. Lees meer over het Duitse kiesstelsel op Duitslandweb

In het voorstel van coalitiepartijen SPD, Groenen en FDP verdwijnen de Überhangmandate en de Ausgleichmandate. Als een partij meer kiesdistricten heeft gewonnen dan ze zetels heeft, dan vallen de districtwinnaars met de mindere resultaten af. Wie een kiesdistrict wint, komt dus niet meer automatisch in de Bondsdag.

Een andere aanpassing is dat de uitzondering waar op dit moment Die Linke van profiteert, komt te vervallen. Als een partij minstens drie kiesdistricten heeft gewonnen, mag die partij nu nog in de Bondsdag, ook al haalt ze de kiesdrempel van 5 procent niet. Die regeling wordt in de nieuwe wet geschrapt. Dat is nadelig voor Die Linke, maar kan in de toekomst ook een probleem zijn voor de Beierse CSU. Die doet alleen mee in Beieren en haalt landelijk gezien maar net 5 procent van de stemmen. CDU/CSU en Die Linke zijn dan ook fel tegen het voorstel. Maar door de steun van de regeringspartijen kwam het vandaag toch door de Bondsdag. Lees meer bij Tagesschau