Duitsland op 23 februari naar de stembus

Door de breuk van de regering-Scholz van vorige week moeten nieuwe verkiezingen worden georganiseerd. Om die mogelijk te maken, moet de Bondsdag Scholz' kabinet naar huis sturen. Dat kan als Scholz de Bondsdag om het vertrouwen in zijn regering vraagt en de meerderheid van de Bondsdagleden dat vertrouwen niet uitspreekt.

Scholz zal de vertrouwensvraag op 11 december in de Bondsdag stellen, zei hij woensdag in de Bondsdag. Daar stemmen de parlementariërs dan op 16 december over. Eerder noemden Duitse media 16 en 18 december als data voor de vertrouwensvraag en de stemming daarover. Als een meerderheid het vertrouwen in de kanselier opzegt, zal het parlement waarschijnlijk op 27 december worden ontbonden, melden onder meer nieuwssites Tagesschau en ZDF Heute. Verkiezingen moeten uiterlijk 60 dagen na het ontbinden van de Bondsdag plaatsvinden. Bondspresident Frank-Walter Steinmeier moet de datum van de verkiezingen officieel vastleggen. 

De afgelopen week was er veel te doen over de bepaling van de verkiezingsdatum. Scholz wilde in eerste instantie de vertrouwensvraag in januari stellen. Dan waren verkiezingen pas eind maart mogelijk. Dat vonden velen te laat. Duitsland heeft in deze turbulente tijden sneller een stabiele regering nodig, zeiden critici. Vooral CDU-leider Friedrich Merz drong aan op een vroegere datum, wat hem betreft konden de Duitsers al in januari naar de stembus.

Stembiljetten drukken

Zondag liet Scholz weten dat hij bereid was de vertrouwensvraag voor kerst te stellen, op voorwaarde dat de fractievoorzitters van zijn SPD, Rolf Mützenich, en van de grootste oppositiepartij CDU, Merz, het eens zouden worden over een datum. 

De Bundeswahlleiterin, die de verkiezingen moet organiseren, benadrukte afgelopen week dat partijen, deelstaten en gemeenten genoeg tijd moeten krijgen de stembusgang goed voor te bereiden. Ook de drukkerij die de stembiljetten moet drukken, liet weten dat verkiezingen in januari logistieke problemen zou opleveren. Duitsland heeft een ingewikkeld kiesstelsel met 299 kiesdistricten, waarin de partijen allemaal eigen kandidaten opstellen. Voordat die namen bekend zijn, zou er te weinig tijd overblijven om de biljetten te drukken en de Briefwahl - voor mensen die per post willlen stemmen - goed voor te bereiden, aldus de drukkerij.  

Tot er verkiezingen zijn geweest en er een nieuwe kanselier is gekozen, regeert het huidige kabinet demissionair. Omdat de FDP-ministers Scholz' regering vorige week hebben verlaten, heeft Duitsland nu een minderheidsregering van SPD en Groenen. Voor belangrijke besluiten die Scholz en zijn ministers nog voor de verkiezingen willen nemen, moeten ze een meerderheid in de Bondsdag zien te vinden.