Columns

Kledingpakketten en vluchtelingenopvang: direct na de Russische inval kwam in onze Duitse kennissenkring humanitaire hulp aan Oekraïne op gang, met haast geroutineerde vanzelfsprekendheid. Maar toen kondigde bondskanselier Scholz wapenleveranties en investeringen van 100 miljard in de Bundeswehr aan - en werd alles ineens anders.

Begin januari stond Max van den B. met een brandende fakkel bij de woning van minister Sigrid Kaag. De analyses over deze voor Nederland nogal ongewone actie zijn sindsdien losgebarsten, maar een vergelijking met Duitsland is nog niet gemaakt. En dat terwijl de fakkel daar al langer tot het instrumentarium van de corona-demonstranten behoort.

Mijn eerste energierekening van het nieuwe jaar bracht de inflatie plots heel dicht bij huis. Een stijging van de elektriciteitsprijs met 20 procent, en de factuur voor de afvalophaling met 8 procent. De hogere energieprijzen zijn niet alleen een bewijs van de hoge inflatie. Ze veroorzaken in Duitsland een hevige discussie over de kosten van de groene transitie.

‘Wegwezen, nu!’ De oudere dame snauwt me van ver al toe en stormt dan op me af. Ik kijk haar verbijsterd aan boven haar mondkapje. Het kinderkerstconcert in een van Berlijns beroemdste klassieke concertzalen is net voorbij. Ik sta boven aan de brede marmeren trap en probeer de ritssluiting van mijn zoontjes jas dicht te maken. Maakt ze nu een grapje?

Tot voor kort wekte de vrouw met haar veganistische crackers en stralingsfobieën alleen wat spottende lachjes op. Maar inmiddels hoor ik over de moeder van het schoolvriendinnetje van mijn dochter opvallend hardere oordelen. Ze is deel van een nieuwe groep geworden: de vermeende hoofdschuldigen van de vierde corona-golf.

Als de Duitse voetballer Joshua Kimmich zijn covidprik wel had gehaald, was er op dit moment in Duitsland maar één thema geweest. Zijn weigering om zich te laten vaccineren houdt de gemoederen bezig. Maar niets is zo groot als het thema inflatie. De emoties over inflatie lopen in Duitsland traditioneel hoog op. Maar anders dan de gebruikelijke reflexen van klagen over de Europese Centrale Bank (ECB) zou Duitsland deze keer de hoge inflatie moeten aangrijpen als het startschot voor de broodnodige discussie over de kosten van de energietransitie.

Ik zie hem eerst niet, de meest gereproduceerde steen van de Duitse cultuur. Een boomt hangt ervoor, het bijbehorende bordje is nauwelijks zichtbaar. En toch moet het hier zijn, de steen die de schilder Caspar David Friedrich heeft gebruikt om zijn 'Wanderer über dem Nebelmeer' (rond 1818) op te laten staan.

Het beroemde Oost-Duitse stoplichtmannetje, het ‘Ampelmännchen’, viert deze week zijn 60ste verjaardag. Het is een van de weinige relicten uit de DDR die zijn overgebleven. Het kan geen toeval zijn dat deze week de kans stijgt dat Duitsland voor het eerst een ‘Ampel’-coalitie krijgt van de SPD, de groenen en de FDP. Rood, geel - het middelste sein van het Duitse stoplicht voor automobilisten - en groen.

Is hij het echt? Jazeker, ik herken Olaf Scholz uit de verte al. De favoriet voor de opvolging van Angela Merkel staat zomaar bij ons op het dorpsplein, tussen de pizzeria en de ijswinkel. Zijn gezicht is in de Duitse media zo vaak als ‘saai’ omschreven, dat ik haast verbaasd ben hoe herkenbaar hij zich er in de menigte mee weet te maken.

“Hè, gaat ze weg?” Van Duitse politiek weet mijn negenjarige dochter gelukkig nog niet veel, maar één aspect ervan kent ze wel: Angela Merkel. En nu de bondskanselier er na zestien jaar mee ophoudt, stelt ze precies de vraag die velen zich in Duitsland stellen, al doen ze het liever niet te luid hardop: “Maar wat gebeurt er dan nu?”