Achtergrond

Terwijl de Duitse overheid dringend adviseert niet meer samen te werken met vertegenwoordigers van Rusland en Belarus, heeft de fractie van de BSW in Brandenburg diplomaten van beide landen deze week uitgenodigd voor de opening van een expositie in het deelstaatparlement. Bijna alle andere partijen veroordeelden deze uitnodiging en bleven weg van de opening. Maar de Russische ambassadeur zat dinsdag op de eerste rij en voelde zich ‘thuis onder vrienden’.

Bewoners van een huis in Berlijn worden door de politie van de buitenwereld afgesloten en de paranoia slaat toe als ze beginnen te speculeren over wat er aan de hand is. Twee jonge jongens belanden begin jaren 2000 in de Oost-Duitse provincie in een neonazi-milieu. Stadsneuroten die van elkaar vervreemd raken en een indringend familiedrama in zwart-wit: de filmreeks Deutsches Kino biedt komend najaar weer originele en gevarieerde Duitstalige films. Een aantal films is inmiddels ook in Utrecht te zien.

In de zomer van 1990 werkte de regering van de DDR onder hoogspanning aan de eenwording die op 3 oktober moest plaatsvinden. Het was een bijzondere regering: ze was in maart 1990 gekozen bij de enige vrije verkiezingen die ooit in de DDR zijn gehouden. Matthias Gehler was de woordvoerder van die laatste DDR-regering. Na 35 jaar kijkt hij “met een mooi gevoel” terug op de gebeurtenissen van toen. Maar met de stand van de Duitse eenheid is het nog steeds slecht gesteld, zegt hij. “Het aantal mensen dat op de AfD stemt is schrikbarend.”

Jaarlijks bezoeken miljoenen toeristen de East Side Gallery, een reeks schilderingen op een restant van de Berlijnse Muur. Deze openluchtgalerie in de Mühlenstraße bestaat dit jaar 35 jaar. De Stiftung Berliner Mauer is verantwoordelijk voor het behoud ervan. “Vrij snel na de opening begon de verf al af te bladderen.”

"Is het nou alweer de Dag van de Duitse taal?", vraagt mijn zoon, brugklasser. Het is de veertiende keer, dus hij heeft ze bijna allemaal meegemaakt. “Ja, alwéér. Het is nog steeds belangrijk, maar ook leuk.”

Wie vanuit de lucht naar Duitsland kijkt, kan het misschien onderscheiden: das Grüne Band. De slingerende strook natuur in het landschap herinnert aan een belangrijk hoofdstuk uit de geschiedenis: de deling van Oost- en West-Duitsland. Veertig jaar lang was het grensgebied voor burgers streng verboden. Daardoor kon de natuur er ongestoord floreren. Tussen de overblijfselen van de DDR leven zoveel unieke planten- en diersoorten, dat de Groene Gordel op de nominatie staat voor de Unesco Werelderfgoedlijst. Duitslandweb-redacteur Lynn Stroo wandelde deze zomer een stukje van de route.

Moslims in Duitsland worden vaak geconfronteerd met vooroordelen en discriminatie. Media spelen daarin ook een rol. In de Duitse berichtgeving over moslims komen met regelmaat negatieve stereotypen voorbij. Ook kan de taal van journalisten islamofobe sentimenten aanwakkeren.

In Duitse, Amerikaanse en Nederlandse media werd eind augustus geschreven over Russische drones die militaire bases en wapentransporten in Duitsland bespioneren. De objecten vlogen volgens de journalisten niet alleen boven locaties van de Bundeswehr, maar ook over terreinen van de NAVO en het Amerikaanse leger in Duitsland.

Na "de zomerdepressie" komt nu de "nieuwe herfstkracht": de leiders van de regeringspartijen CDU, CSU en SPD hebben tijdens een persconferentie woensdag in Berlijn vooral harmonie uitgestraald. Na de eerste vier maanden waarin de partijen veel ruzieden, gaan ze nu beter samenwerken, beloofden ze.

Onder Friedrich Merz vaart de CDU/CSU een duidelijk conservatievere koers dan onder zijn voorganger Angela Merkel. Sinds het aantreden van het kabinet-Merz in Duitsland in mei zorgt dat conservatisme voor stevige discussies en zet het de samenwerking met de SPD onder druk. Daarvan lijkt vooral de uiterst rechtse AfD te profiteren.