Achtergrond

Duitsland kent een alternatief en zeer levendig circuit van Oost-Duitse academici, die de ondergang van hun wereld betreuren en ook 25 jaar na de val van de Muur nog bezig zijn hun gelijk te halen. Werner Röhr is één van hen. Historicus Krijn Thijs worstelde zich door “de ideologische stroop” van diens magnum opus ‘Abwicklung’ en vond toch bruikbare passages.

In 1995 bracht NRC-columnist J.L. Heldring zijn gevoelens over Duitsland onder woorden. Toenmalig president van Duitsland Roman Herzog bracht een bezoek aan Nederland en Heldring vond Herzogs 'onderkoelde stijl' verfrissend, heel anders dan de grote redevoeringen van diens voorganger Von Weizsäcker. "Hoe komt het dat ik een zekere reserve koester jegens die Duitse diepzinnigheid?" vroeg hij zich af. Zijn antwoord op deze vraag geeft een mooi beeld van Nederlands-Duitse verhoudingen vanuit Nederlands perspectief in die tijd.

Vandaag is de achttiende Bondsdag van Duitsland aangetreden, in zijn nieuwe samenstelling. De groep van 631 parlementsleden bestaat uit meer vrouwen en is ouder en gekleurder dan die van de vorige periode. En de FDP'ers? Die zaten op de bezoekerstribune.

De dag nadat Duitsland strengere CO2-regels voor auto’s in de EU blokkeerde, werd bekend dat Merkels CDU 690.000 euro aan giften heeft ontvangen van drie leden van de BMW-familie Quandt. Onhandig? Ja. Verboden? Nee. Net als in Nederland geldt er in Duitsland geen maximum aan wat partijen aan schenkingen mogen ontvangen.

Het scheelde niet veel of een jaar geleden was Huis Doorn over de kop gegaan. De residentie van de voormalige Duitse keizer Wilhelm II kon zich door korting van de subsidies nauwelijks nog bedruipen. Met hernieuwde financiële steun van het ministerie van OC&W en het Duitse ministerie van Buitenlandse Zaken werd het paleis in Doorn herboren als dé herinneringsplaats van WO I in Nederland. Met een internationaal congres over de Eerste Wereldoorlog eind september zette het museum zich op de kaart.

Het scheelde niet veel of een jaar geleden was Huis Doorn over de kop gegaan. De residentie van de voormalige Duitse keizer Wilhelm II kon zich door korting van de subsidies nauwelijks nog bedruipen. Met hernieuwde financiële steun van het ministerie van OC&W en het Duitse ministerie van Buitenlandse Zaken werd het paleis in Doorn herboren als dé herinneringsplaats van WO I in Nederland. Met een internationaal congres over de Eerste Wereldoorlog eind september zette het museum zich op de kaart.

De karavaan is alweer verder getrokken. Internationale media en commentatoren hebben de Duitse verkiezingen alweer afgerond. Angela Merkel heeft gewonnen. Punt, ander onderwerp. Gek, want wat nu volgt, is spannender en bepalender voor de toekomst dan enig welk moment in de campagnetijd. We zitten midden in een politiek pokerspel.

Sjoerd Kuyper, Anke de Vries, Dolf Verroen; dankzij vertaler Rolf Erdorf lezen ook Duitse kinderen deze Nederlandse kinderboekschrijvers. Komend weekeinde bezoekt hij het Duitse paviljoen van de Haagse Kinderboekenmarkt. Erdorf over zijn liefde voor de Nederlandse taal en de wereld van de kinderboeken. "Kinderboekschrijvers vinden zichzelf niet zo belangrijk."

De Holocaust valt niet alleen te verklaren vanuit de racistische ideologie van de nazi’s. Ook de christelijke traditie speelde een rol bij het ontstaan van het idee dat een Duitsland zonder joden wenselijk was. Dat zegt professor Alon Confino van de University of Virginia. Hij geeft donderdag in de reeks Zeithistorische Perspektiven de lezing ‘Waarom verbrandden de nazi’s de Hebreeuwse bijbel?’ Organisator en universitair hoofddocent nieuwste geschiedenis aan de UvA Moritz Föllmer vertelt erover.

Vandaag is het 23 jaar geleden dat Duitsland één werd. Dat wordt dit jaar gevierd in Stuttgart, de hoofdstad van deelstaat Baden-Württemberg. Politiek en economisch groeien Oost- en West-Duitsland nog steeds slechts langzaam naar elkaar toe.