Lynn Stroo
Redakteurin Duitslandweb

Veel bier, Beierse klederdracht en genoeg te eten: het Oktoberfest in München is weer begonnen. Op dit jaarlijkse bierfeest dat doordrongen is van Beierse tradities komen miljoenen mensen af. Hoewel de naam doet vermoeden dat de festiviteiten in oktober plaatsvinden, wordt het feest toch vooral in september gevierd. Waarom is dat zo?

Er is geen eiland waar Duitsers liever vakantie vieren dan op Mallorca. Er komen zoveel Duitse toeristen, dat het Spaanse Mallorca ook wel de ‘zeventiende deelstaat van Duitsland’ wordt genoemd, tot ongenoegen van veel eilandbewoners. Er zijn Duitse bars, Duitse restaurants, Duitse straatnamen en zelfs een Duitstalige krant. Hoe is dat ontstaan?

Wie aan de kolonie Suriname denkt, denkt daarbij waarschijnlijk aan Nederland en niet aan Duitsland. Toch wisten tal van Duitsers vanaf de zeventiende tot de negentiende eeuw mee te liften op het koloniale succes en hun stempel te drukken op het Zuid-Amerikaanse land. Brieven en reisverslagen die zij naar huis schreven zijn een rijke bron voor onderzoekers. “Suriname is zo verbonden met Duitsland, dat is nauwelijks te bevatten.”

Vertragingen, overvolle treinen, defecten en uitval: wie momenteel met de trein door Duitsland reist komt hier waarschijnlijk niet onderuit. Vanaf deze zomer is er zelfs nog meer hinder door grootschalige werkzaamheden. Wat is er aan de hand bij het Duitse spoor?

Een gymnasium in Berlijn heeft de diploma-uitreiking deze vrijdag afgezegd uit vrees voor pro-Palestijns protest door de leerlingen. Ongeveer de helft van de leerlingen had aangegeven tijdens de uitreiking een statement voor het Palestijnse leed te willen maken. Dat ging de school te ver. Kritiek uiten op Israël of solidariteit tonen met Gaza is lastig in Duitsland. Wie dat wel doet, wordt al snel antisemitisme verweten.

Schwalbe, Tor en Abseits zijn misschien al bekende voetbalwoorden, maar wat bedoelt een Duitser eigenlijk met Heim-EM of Bananenflanke? En hoe zit het met dat Sommermärchen, waar Duitsland tijdens dit Europees kampioenschap voetbal zo op hoopt? We hebben de belangrijkste en opvallendste voetbalwoorden op een rijtje gezet. 

Nadat de laatste Duitse keizer Wilhelm II Duitsland in 1918 was ontvlucht en zich in Nederland had gevestigd, liet hij zijn bezittingen nareizen. 64 Treinwagons vol, een fractie van wat hij ooit bezat. Hoeveel koloniale objecten zaten daartussen? En wat zeggen die over Duitslands gewelddadige optreden in zijn koloniën, toen Wilhelm II keizer was? Museum Huis Doorn en de Universiteit Utrecht begonnen een onderzoek. Ruim anderhalf jaar later krijgt het beeld vorm: “De keizer was meer geïnteresseerd in kolonialisme dan eerder werd gedacht.”

Adolf Hitler werkte tijdens de Tweede Wereldoorlog hard aan de verwezenlijking van één van zijn dromen: een eigen Führermuseum vol kunst. Ook andere hooggeplaatste nazi’s hadden omvangrijke kunstverzamelingen. Daarvoor werden honderdduizenden waardevolle werken gestolen, vooral van Joden. Ruim tachtig jaar later zijn nog veel objecten niet terug bij de oorspronkelijke eigenaren of hun nazaten. De Duitse regering kwam onlangs met hervormingen om de restitutie van nazi-roofkunst te verbeteren. Maar volgens Simon Goodman, op zoek naar de bezittingen van zijn familie, is dat niet genoeg. “Duitsland is veel te laat.”

Jonge, opkomende schrijvers uit Nederland en Vlaanderen staan dit jaar centraal op de Leipziger Buchmesse, de internationale boekenbeurs die eind maart plaatsvindt. Een uitgelezen kans om nieuwe Nederlandse literatuur aan het Duitse publiek te presenteren. “Als een boek in Duitsland goed verkoopt, durven andere landen het vaak ook aan.”

‘Nie wieder’, nooit meer oorlog, klonk het na de Tweede Wereldoorlog decennialang in Duitsland. Maar dit credo staat meer dan ooit onder druk, door oorlogen, rechts-extremisme en de groeiende AfD. Wat kunnen historici bijdragen aan het huidige publieke debat hierover? Die vraag stond afgelopen maandag centraal tijdens een publieksbijeenkomst aan de Humboldt-Universität in Berlijn. ‘Het idee dat geschiedenis politieke ontsporing kan voorkomen lijkt niet goed te werken.’