Lynn Stroo
Redakteurin Duitslandweb

Jonge, opkomende schrijvers uit Nederland en Vlaanderen staan dit jaar centraal op de Leipziger Buchmesse, de internationale boekenbeurs die eind maart plaatsvindt. Een uitgelezen kans om nieuwe Nederlandse literatuur aan het Duitse publiek te presenteren. “Als een boek in Duitsland goed verkoopt, durven andere landen het vaak ook aan.”

‘Nie wieder’, nooit meer oorlog, klonk het na de Tweede Wereldoorlog decennialang in Duitsland. Maar dit credo staat meer dan ooit onder druk, door oorlogen, rechts-extremisme en de groeiende AfD. Wat kunnen historici bijdragen aan het huidige publieke debat hierover? Die vraag stond afgelopen maandag centraal tijdens een publieksbijeenkomst aan de Humboldt-Universität in Berlijn. ‘Het idee dat geschiedenis politieke ontsporing kan voorkomen lijkt niet goed te werken.’

Terwijl de regering-Scholz worstelt met grote problemen, kunnen volwassenen vanaf dit voorjaar in Duitsland waarschijnlijk legaal joints roken. In de zomer organiseren de Duitsers het EK voetbal voor mannen en in het najaar lijkt de AfD de grote winnaar te worden bij de verkiezingen in drie Oost-Duitse deelstaten. Een vooruitblik op Duitsland in 2024.

Boeren in Duitsland hebben deze week tot actieweek uitgeroepen. Nadat maandag op veel plekken het verkeer werd lamgelegd door blokkades van tractoren, bleven de acties op dinsdag beperkt. De demonstranten eisen dat de regering-Scholz terugkomt op het voornemen om subsidies te verminderen. 

De ambitie is groot: Nederland en de Duitse deelstaat Noordrijn-Westfalen (NRW) willen samen de belangrijkste groene waterstof-industrie van Noordwest-Europa opzetten. Met deze klimaatneutrale energiebron kan de uitstoot van vervuilende bedrijven fors omlaag. Ook kunnen er vrachtwagens, treinen en schepen mee worden aangedreven. ‘Een revolutie’, volgens koning Willem-Alexander, die vorige week waterstofprojecten in NRW bezocht. Tijdens de handelsmissie werden weliswaar stappen gezet in de samenwerking, maar een serieuze markt voor groene waterstof is er nog niet.

Er is geen dag in de Duitse geschiedenis waarop zoveel grote gebeurtenissen plaatsvonden als op 9 november. In 1918 veranderde Duitsland in één klap van een Keizerrijk in een republiek; in 1923 pleegde Adolf Hitler zijn Bierkellerputsch; in 1938 vernielden de nazi’s tijdens de Reichspogromnacht synagogen en joodse bedrijven, waarbij vele doden vielen; en in 1989 viel op deze dag in Berlijn onverwacht de Muur.

Het is een immens vakantieoord dat de nazi’s in de jaren 30 aan de kust van het Duitse eiland Rügen bouwden: Seebad Prora. De flatgebouwen, die kilometers lang doorlopen, konden niet meer worden opgeleverd. De Tweede Wereldoorlog brak uit en de badgasten kwamen nooit. Maar na decennia van leegstand en verpaupering is het 'kolos van Prora’ inmiddels omgebouwd tot moderne vakantiewoningen. Niet alle Duitsers vinden dit kunnen: ‘Dit is Wahnsinn’. Lynn Stroo bezocht Seebad Prora deze zomer.

Als de Duitse zanger Peter Fox in zijn beroemde liedje zingt: "Am Ende der Straße steht ein Haus am See", kan dat bij Nederlanders enige verwarring veroorzaken. Staat zijn huis nu aan de zee of aan een meer? Kort gezegd zit het zo: Meer betekent zee in het Duits en See betekent meer. Waarom is dat zo?

Een frisse duik nemen in een zwembad zonder bedekking van de borsten; in steeds meer zwembaden in Duitsland is ‘Oben Ohne’ toegestaan voor iedereen. Vrouwen die dat willen, kunnen hun bikinitop thuislaten, in het kader van gelijke behandeling. Maar de verandering gaat niet zonder slag of stoot.

Nazi-Duitsland verloor in de Tweede Wereldoorlog zoveel mankracht, dat Adolf Hitler op zoek moest naar andere manieren om zijn oorlogsindustrie draaiende te houden. Miljoenen mensen werden binnen en buiten Duitsland gedwongen tewerkgesteld, ook uit Nederland. Veel Duitse bedrijven profiteerden van de dwangarbeid, terwijl de arbeiders vaak overgeleverd waren aan mensonterende omstandigheden.