Armin Mueller-Stahl (1930)
Kritische sterren, DDR 1949-1990

Armin Mueller-Stahl groeit op in het Oost-Pruisische Tilsit, het huidige Sovjetsk in Rusland. Na de oorlog gaat hij naar Berlijn. Hij studeert viool maar het toneel trekt. Hij werkt bij het Ost-Berliner Theater en is daarna tot midden jaren zeventig actief bij de Volksbühne, een andere schouwburg in Oost-Berlijn. In 1960 heeft hij zijn eerste succesvolle filmrol in ‘Fünf Patronenhülsen’ van Frank Beyer met wie hij ook samenwerkt aan ‘Die Königskinder’ (1962), ‘Nackt unter Wölfen’ (1963) en ‘Jakob der Lügner’ (1974).

In 1976 ondertekent Mueller-Stahl de protestpetitie tegen het feit dat de DDR zanger en acteur Wolf Biermann zijn staatsburgerschap ontneemt. Biermann had zich tijdens een optreden in West-Duitsland kritisch over het Oost-Duitse regime uitgelaten. Deze steunbetuiging komt Mueller -Stahl duur te staan: de partij zorgt ervoor dat hij geen rollen meer krijgt aangeboden. Alleen Beyer steunt hem met een rol in de tv-film ‘Geschlossene Gesellschaft’ (1978). De SED, de Oost-Duitse communistische partij, is echter niet tevreden over de film. ‘Geschlossene Gesellschaft’ wordt slechts één keer laat op de avond op tv uitgezonden.

In 1980 vertrekt Mueller-Stahl naar de BRD met zijn vrouw Gabriele en hun 5-jarige zoon. De eenzame ervaringen van zijn werkloze periode in de DDR verwerkt hij in 1981 in zijn roman ‘Der verordnete Sonntag’.

In de BRD speelt Mueller-Stahl begin jaren tachtig in films van de bekende regisseur Rainer Werner Fassbinder. Hij is onder andere te zien in ‘Lola’ en ‘Die Sehnsucht der Veronika Voss’. Hij vertolkt ook rollen in ‘Bittere Ernte’ (1985) van Agnieszka Holland en ‘Oberst Redl’ (1985) van Istvan Szabo.

Tijdens een reis naar Hollywood krijgt hij een rol in een tv-serie aangeboden. Het is het begin van zijn Amerikaanse carrière. In ‘Music Box’ (1989) van Constantin Costa-Gavras speelt hij een Hongaarse immigrant die wordt aangeklaagd omdat hij oorlogsmisdaden zou hebben begaan. Hij krijgt een Oscarnominatie voor zijn rol als vader van het pianotalent David Helfgott in de film ‘Shine’ (1996). Mueller-Stahl speelt ook in fantasy- en actiefilms. Een Duits succes heeft hij in 2001 met de tv-serie ‘Die Manns’.