Wolfgang Kohlhaase (1931)
Kritische sterren, DDR 1949-1990
Wolfgang Kohlhaase was een veelgevraagde Oost-Duitse scenarist die nauw samenwerkte met bekende DDR-regisseurs als Gerhard Klein, Konrad Wolf en Frank Beyer.
© Bundesarchiv, 183-K0324-0207-008Wolfgang Kohlhaase in 1971.
Kohlhaase wordt in 1931 geboren in een arbeidersgezin in Berlijn. Na de oorlog schrijft hij voor verschillende jongerentijdschriften, waaronder Junge Welt, het tijdschrift van de DDR-jeugdorganisatie Freie Deutsche Jugend (FDJ).
Zijn eerste scenario schrijft hij voor de jeugdfilm ‘Störenfriede’ (1953) van Wolfgang Schleif. Hierna begint een vruchtbare samenwerking met Gerhard Klein aan de zogeheten ‘Berlijn-films’ waarin gevoelens en problemen van jongeren in het gedeelde Berlijn aan de orde komen.
In 1965 beginnen Kohlhaase en Klein samen aan hun vierde Berlijn-film ‘Berlin um die Ecke’. De film gaat over twee metaalwerkers die zich niet geaccepteerd voelen door de oudere arbeiders. Het project moet in 1965 worden afgebroken als de partij een conservatievere koers kiest voor het cultuurbeleid. Kohlhaase en Klein werken nog een keer samen aan ‘Leichensache Zernik’ (1972), over een moordzaak in het naoorlogse Berlijn. Tijdens de opnamen sterft regisseur Klein. De film verschijnt pas twee jaar na de opnamen.
Met regisseur Konrad Wolf - de broer van DDR-spionagechef Markus Wolf - maakt Kohlhaase de films ‘Ich war neunzehn’ (1968) en ‘Mama, ich lebe’ (1977), gebaseerd op Wolfs eigen oorlogservaringen. Verder maakt het duo ‘Der nackte Mann auf dem Sportplatz’ (1974) en het door critici bejubelde ‘Solo Sunny’ (1980). Na de dood van Wolf maakt Kohlhaase een documentaire over diens leven: ‘Die Zeit die bleibt’ (1985).
Voor regisseur Frank Beyer schrijft Kohlhaase het scenario van de misdaadkomedie ‘Der Bruch’ (1989), waarin zowel Oost- als West-Duitse acteurs optreden, onder wie Götz George. Het is de laatste DEFA-film die in Oost-Duitsland aardig wordt bezocht. In West-Duitsland is de film niet populair.
Na de val van de Muur en de Duitse eenwording schrijft Kohlhaase draaiboeken voor onder meer Volker Schlöndorff - 'Die Stille nach dem Schuss' (2000) over de Rote Armee Fraktion - en Andreas Dresen - 'Sommer vorm Balkon (2005) over het leven van twee vriendinnen in Berlijn. In 2010 krijgt Kohlhaase de Gouden Erebeer voor zijn levenswerk op het filmfestival van Berlijn.