De oude man van Europa
Hoe de vergrijzing Duitsland zal veranderen

De Duitsers worden gemiddeld ouder, leven steeds langer en krijgen minder kinderen. Met andere woorden: Duitsland vergrijst. Dit proces heeft uiteenlopende consequenties voor de Duitse samenleving. Wie betaalt de pensioenen over dertig jaar? Hoe ziet een bejaarde stad eruit? Wat zijn de gevolgen voor de economie? En: wat kan de politiek hier eigenlijk tegen doen?

De komende maanden besteedt dit dossier uitgebreid aandacht aan de vergrijzing. Het hoofdstuk ‘Demografische feiten’ beschrijft de oorzaken, ‘Maatschappelijke consequenties’ de negatieve gevolgen. Deze komen vervolgens uitgebreid aan bod onder 'Duitsland in 2033'. Van het integratiedebat en het stadsbeeld aan de ene kant, tot de economie en de beeldvorming van ouderen aan de andere kant of de gevolgen van de demografische veranderingen voor de buitenlandse politiek: wij bieden u een blik op het Duitsland van de toekomst. Omdat de vergrijzing zich wellicht het sterkst laat voelen op het terrein van de pensioenen, wordt het pensioensysteem apart uitgelegd bij 'Het Duitse pensioenstelsel’. Onder ‘De politiek’ vindt u verschillende instrumenten die de politiek ter beschikking staan bij het bestrijden van (de gevolgen van) de vergrijzing en zetten wij de plannen van regering en oppositie voor u op een rijtje.

Op 20 en 21 november heeft in Maastricht de zevende Nederlands-Duitse Conferentie (NDC) plaatsgevonden, een jaarlijks congres, geïnitieerd door de Nederlandse en Duitse ministeries van Buitenlandse Zaken. Dit jaar luidde het thema ‘Vergrijzing als demografische uitdaging’. Zestig Nederlandse en zestig Duitse deelnemers, afkomstig uit de politiek, economie, wetenschap, onderwijs en media zijn gedurende twee dagen met elkaar in debat gegaan. In dit dossier vindt u een samenvatting van de discussies en interviews met diverse betrokkenen.

Dit dossier is samengesteld door Mark Schenkel. Het zal de komende maanden worden aangevuld. U kunt door het dossier klikken met behulp van de linkerbalk.