Achtergrond

De staat van de Duitse economie is een veelbesproken thema in de aanloop naar de Bondsdagverkiezingen op 23 februari. De Duitse industrie heeft het moeilijk, de economie liet in 2024 een lichte krimp zien en Duitse auto's zijn niet meer zo gewild als ze ooit waren. Wat is er aan de hand? Acht problemen van de Duitse economie.

Historicus en publicist Kemal Rijken volgt de Duitse verkiezingscampagne de komende weken. Iedere week bezoekt hij een andere partij, ergens in Duitsland. In dit blog beschrijft hij wat hem opvalt. 

Helga Baltschun (86) en Frauke Ludszeweit (83) zijn twee van de vele 'Omas gegen Rechts' die zich in Duitsland verzetten tegen een groeiend extreemrechts politiek klimaat. De vrouwen uit Hamburg organiseren demonstraties, praten met jongeren en verstoren met hun koor bijeenkomsten van de AfD, alles om de democratie te beschermen. “We móéten volhouden, voor onze kinderen en kleinkinderen.”

Van de inhaalslag van kanselier Scholz komt nog niet veel terecht, de impopulaire Merz stevent af op het kanseliersschap en de Duitse liberalen komen mogelijk niet eens meer in de Bondsdag: met nog zes weken te gaan voordat Duitsland naar de stembus gaat is de Heiße Phase van de campagne aangebroken.

De schok is groot in Duitsland, na de aanslag afgelopen vrijdagavond op een kerstmarkt in de Duitse stad Maagdenburg. Vijf mensen zijn om het leven gekomen toen een man inreed op de menigte. Het aantal gewonden is opgelopen tot 235, maakten autoriteiten maandag bekend. Steeds meer details worden bekend over de verdachte, die is aangehouden. De vraag of de aanslag voorkomen had kunnen worden, wordt volop bediscussieerd.

Eens een neonazi, altijd een neonazi? “Nee”, zegt Fabian Wichmann, casemanager bij het initiatief EXIT-Deutschland. Hij helpt mensen die uit het extreemrechtse milieu willen stappen op het rechte pad.

Op 7 december 2022, precies 2 jaar geleden, rolde de Duitse politie een netwerk van zogenoemde Reichsbürger op dat volgens justitie een staatsgreep wilde plegen. Ondernemer Heinrich XIII Prinz Reuß was de leider van deze groep. De processen tegen de verdachten zijn nu in volle gang en geven een inkijk in de motieven en de belevingswereld van de verdachten.

Begin 2024 gingen in Duitsland weken achter elkaar honderdduizenden mensen de straat op om te protesteren tegen extreemrechts. De massale demonstraties in steden en dorpen in het hele land waren een enorme ‘boost’ voor de mensen die dag in dag uit actief zijn om de democratie te verdedigen. Om die mensen gaat het in onze nieuwe serie ‘Burgermoed’: burgers die met creatieve acties, met hun expertise of met dagelijks vrijwilligerswerk inhoud geven aan het begrip Zivilcourage, zoals de Duitsers burgermoed noemen.

De Oost-Duitse industriestad Chemnitz haalde in 2018 wereldwijd het nieuws toen neonazi’s er klopjachten hielden op mensen met een migratieachtergrond. Racisme en geweld op straat zijn voor migranten hier dagelijkse realiteit. De twintiger Alina heeft samen met andere vrijwilligers een centrum opgezet dat een toevluchtsoord wil zijn voor mensen met een migratiegeschiedenis.

De socialistische partij Die Linke dreigt bij de aankomende Bondsdagverkiezingen de kiesdrempel niet te halen. Drie oude boegbeelden vechten voor het voortbestaan van de Duitse socialisten. "We gaan het halen."