Duitse voetbalvrouwen stomen door naar finale
Duits vrouwenvoetbal op hoog niveau, maar weinig populair

 Duitsland is tenslotte titelverdediger op het WK in China. In 2003 werd Zweden in de finale na een golden goal verslagen. Vier jaar daarvoor was Duitsland verliezend finalist. In Europa gaat het nog net iets beter met de Duitse dames. Van de laatste zeven Europese kampioenschappen werden er liefst zes gewonnen. In totaal speelde het dameselftal 298 wedstrijden, waarvan er 205 gewonnen werden.

In de nationale competitie blijkt een dusdanige dominantie negatief uit te werken op de populariteit. Sinds 1990 wordt met twaalf teams op het hoogste niveau gevoetbald, maar veel bekijks hebben de wedstrijden nooit getrokken. Tot het WK van 2003, waarop het nationale elftal haar grote doorbraak beleefde, lag het gemiddeld aantal bezoekers rond tweehonderd. Daarna heeft dat aantal zich verdriedubbeld, maar meer dan zevenhonderd toeschouwers komen nog altijd niet af op een gemiddelde wedstrijd. En dan te bedenken dat de Duitse dames gisteren in de halve finales tegen Noorwegen in het Chinese Tianjin nog voor 54 duizend toeschouwers stonden te spelen.

Kwaliteitsverschil

Maar wat wil je ook, als je al weet wie er gaat winnen. Het afgelopen seizoen versloeg de latere kampioen 1. FFC Frankfurt de nummer twee Duisburg uit met 6-1. Voetbal dankt zijn aantrekkelijkheid in hoge mate aan de spanning – zoals de afloop van de laatste mannencompetitie, waarin FC Schalke op de één na laatste speeldag het kampioenschap verspeelde. In de vrouwencompetitie zijn de kwaliteitsverschillen daarvoor vaak te groot.

Daarnaast keert vaak de kritiek terug dat het spel niet dynamisch en snel genoeg is en daarom minder leuk om naar te kijken dan mannenvoetbal. “Laten we eerlijk zijn,” schrijft ‘Ella’ op het vrouwenvoetbal-internetforum ff-forum.net, “wie vindt het interessant om naar een vrouwenvoetbal-wedstrijd op tv te kijken? Negentig minuten lang verveling.” Maar, zo reageert ‘A 40’, “we hoeven toch niet per se naar live-wedstrijden te kijken? En bovendien: wat is het mooiste aan voetbal? Doelpunten! En die vallen genoeg in het vrouwenvoetbal.”

Een goed voorbeeld daarvan was de openingswedstrijd van het huidige wk, waarin het Duitse elftal de Argentijnse vrouwen met 11-0 afdroogde. Dat neemt niet weg dat de onderlinge kwaliteitsverschillen op het WK steeds kleiner worden. In het tweede groepsduel, tegen het veel zwakker geachte Engeland, kwam Duitsland niet verder dan een doelpuntloos gelijkspel. Ondanks dat traditioneel de vier beste landen ter wereld uiteindelijk de halve finales bereikten – Duitsland, Noorwegen, Brazilië en de eeuwige favoriet Verenigde Staten – waren de wedstrijden in China technisch, snel en soms verrassend.

Wiedersehen bei Freunden

Daarmee bewijst het damesvoetbal zichzelf een goede dienst. De Duitse staatszenders ARD en ZDF laten alle wedstrijden waarin Duitsland speelt live zien. Hoe aantrekkelijker de wedstrijden, hoe meer mensen kijken en hoe meer toeschouwers, des te sneller zal de commercie met het grote geld komen. Nu ligt de begroting van de beste Duitse damesclub op zeven ton, veertien keer zo weinig als de tien miljoen van Energie Cottbus, de kleinste Bundesligaclub bij de mannen. Het nationale dameselftal wordt gesponsord door snoepfabrikant Katjes en er zit welgeteld één speelster in de nationale selectie die dankzij haar persoonlijk sponsorcontract schoenen mag aantrekken van een ander merk dan de rest. Toch een duidelijke vooruitgang in vergelijking met een jaar of twintig geleden, toen de Duitse dames na het behalen van de eerste Europese titel als winstpremie een strijkplank kregen uitgereikt.

Birgit Prinz is met afstand het grootste uithangbord voor het Duitse damesvoetbal. De 29-jarige spits werd drie keer gekozen tot wereldvoetbalster van het jaar en was op het afgelopen, door Duitsland gewonnen wk topscorer met zeven doelpunten in zes wedstrijden. Ook in China draait alles om Prinz, zowel in het veld als daar buiten. “Birgit Prinz is de Duitse koningin” zo kopte dagblad Die Welt onlangs. Haar betekenis voor de populariteit van het damesvoetbal is volgens de krant moeilijk te overdrijven. De voorzitter van de Duitse voetbalorganisatie DFB Theo Zwanziger noemt haar – zeker als ze Duitsland zondag de tweede wereldtitel bezorgt – “echt goud waard, onbetaalbaar.”

Zwanziger neemt het damesvoetbal serieus. Met hulp van Franz Beckenbauer is hij in China druk aan het lobbyen om het volgende wk, dat van 2011, naar Duitsland te halen. De titel zou sponsors in ieder geval al laten warmlopen. En ook al toont het Duitse publiek zich bij dit wk nog niet echt fanatiek, Zwanziger gaat voor 2011 helemaal uit van een herhaling van de zomer van 2006. Niet voor niets moet in toespeling op het motto van destijds “zu gast bei freunden” 2011 in het teken komen te staan van een “Wiedersehen bei Freunden”.

Pim Huijnen is redacteur van het Duitslandweb.