'In Neukölln regelt multiculti helemaal niets'
Berlijnse burgemeester over problemen in zijn zwarte wijk 

Tachtig procent van de criminele jongeren in Neukölln is van niet-westerse afkomst. Tachtig procent van hun slachtoffers is Duits, vertelt de lokale bestuurder. Andere schokkende cijfers: in grote gedeeltes van de wijk ligt de werkloosheid bij 45 procent. Eén op de drie inwoners leeft van de bijstand.

In het noorden van Neukölln bedraagt de allochtonenpopulatie op scholen tachtig tot honderd procent. “In tien jaar is dit hier een migrantenstad, waar de bewoners echter volgens Europese normen en waarden moeten leven”, oordeelt Buschkowsky en trekt een somber gezicht: “Veel allochtone ouders sturen hun kinderen niet naar de crèche maar laten ze door oma opvoeden, die de hele dag achter de paraboolschotel van Al-Jazeera verscholen zit.”

Heinz Buschkowsky is geen overtuigd aanhanger van politieke correctheid als hij over integratieproblemen spreekt. “Veel mensen in mijn eigen partij halen hun neus op als ze mijn naam horen”, zegt de vriendelijke SPD-er. Maar hij wil de dingen bij naam noemen. Zeventig procent van de jongeren verlaat de school zonder behoorlijk diploma. En jonge Duitsers trekken weg zodra ze kinderen krijgen of op zijn laatst als die naar de basisschool gaan.

Stadsdeelmoeders

Het huidige image van Neukölln is dodelijk, weet Buschkowsky. Uit zijn wijk komen echter ook positieve signalen. Kunstenaars waarderen de goedkope huren en ruime woningen. En vijfhonderd meter van de omstreden Rütli-Hauptschule ligt een gymnasium dat zonder problemen functioneert.

“Als we hier geen Bronx willen hebben, dan moeten we investeren in scholing en opvoeding”, vindt Buschkowsky en verwijst naar een nieuw taalcentrum in de wijk, waar 1600 mensen Duits leren. In plaats van Marokkaanse buurtvaders stuurt Neukölln dertig ‘stadsdeelmoeders’ naar allochtone gezinnen. Deze vrouwen moeten de families op de Duitse taal en het schoolsysteem voorbereiden.

Ook is de feestelijke openbare inburgering van nieuwe Duitsers ingevoerd. Tevens zijn er in de wijk negen Quartiersmanagers aangesteld, die sociaal-culturele netwerken onderhouden en de buurt stabiliseren. Daarnaast is er een Jugendrechthaus, waar jongeren via rollenspellen leren hoe de rechtbank functioneert. Buschkowsky: “Dat is belangrijk, want een dealer in de gevangenis kost ons veel meer dan drie maatschappelijk werkers.”

Tijdens de recente rellen in de buitenwijken van Parijs haalde Buschkowsky alweer het nieuws. Hij vermoedde namelijk dat ongeregeldheden zoals in Frankrijk ook in zijn buurt mogelijk zijn. Toch blijft de bestuurder positief: “Mijn opgave is hersenspoeling. Ik wil dat u straks naar buiten wandelt en Neukölln Forever! denkt.”

Aan het eind van het gesprek staat Buschkowsky resoluut op. Hij moet dringend weg. Naar een begrafenis van een agent uit Neukölln, die tijdens een routinecontrole van automobilisten door een Turkse crimineel in het hoofd werd geschoten.

Rob Savelberg werkt als freelance journalist in Berlijn.