'Een echte señor'
Beckenbauer in Nederland voor het WK 2006

Natuurlijk kwam de Nederlands-Duitse rivaliteit ter sprake bij de bijeenkomst gisteren in Hotel Huis ter Duin in Noordwijk. Tijdens een presentatie over de organisatie van het komende WK kwamen de beelden van de wedstrijden Nederland-Duitsland in 1974 en 1990, die Nederland verloor, weer langs en zei Beckenbauer dat hij nog steeds niet begreep waarom Nederland tijdens die finale in 1974 "na één minuut al ophield met voetballen". Hij herhaalde die grap vervolgens voor alle Nederlandse camera's. En natuurlijk waren de presentatie van Der Kaiser, zoals Beckenbauers bijnaam luidt, en de ingestudeerde grappen onderdeel van een gelikte publiciteitscampagne. Maar dat nam niet weg dat het charmeoffensief werkte en iedereen nu al onder de indruk is van de Duitse WK-organisatie.

Nederlands-Duitse vriendschap

Niet de voetbalrivaliteit, maar de Nederlands-Duitse vriendschap overheerste. De beelden van het door Nederland gewonnen EK in 1988 sloten de presentatie af en Beckenbauer zei ons zelfs een finale Nederland-Argentinië te gunnen, de gewenste finalisten van kroonprins Willem-Alexander en prinses Maxima, die hem ’s morgens thuis in Wassenaar hadden ontvangen. Hij was niet gekomen om het Duitse elftal te promoten, hij was hier als gastheer.

In één van de filmpjes tijdens de presentatie bleek ook het personeel van Parkhotel Adler in Hinterzarten al te popelen om de Nederlandse voetballers volgend jaar te mogen ontvangen. De trainer van Freiburg zei het bovendien een eer te vinden dat op het veld van zijn club het geweldige voetbal zou worden gespeeld van het Nederlands elftal, dat daar zal trainen. Vervolgens werd ruim aandacht besteed aan de Nederlandse sportjournalist Evert ten Napel, die uit handen van de Duitse ambassadeur Edmund Duckwitz een prijs kreeg uitgereikt voor zijn verdiensten voor de Nederlands-Duitse relaties.

Perfecte organisatie

Ten Napel toonde zich zeer vereerd met zijn prijs. “Ik ben echt heel blij met deze waardering. Ik ben opgegroeid vlakbij de Duitse grens en had nooit veel problemen met de taal. Ik volgde als kind al de ARD-Sportschau en dat doe ik nu nog. Ik houd van Duits voetbal en ben een fan van de Bundesliga”, die volgens hem in Nederland wordt ondergewaardeerd. “Maar dat wordt langzaam beter.” Ten Napels prijs bestaat mede uit een reis naar Duitsland waar hij de voorbereidingen voor het WK met eigen ogen mag bekijken.

“Ik heb zin in het WK”, aldus Ten Napel. “Het is lekker dichtbij en het wordt geweldig georganiseerd, in de meest moderne stadions. Dat is voor een journalist echt perfect.” Hij hoopt op een wedstrijd Nederland-Duitsland, die hij dan graag wil verslaan. Dat Nederland van Duitsland kan winnen gelooft hij wel. “Al zal het niet makkelijk zijn. Duitsland speelt thuis en heeft een betere ploeg dan menigeen denkt.”

Oud-international Willem van Hanegem is daarentegen helemaal niet onder de indruk van het Duitse elftal. “Wat heb je aan het thuisvoordeel als je geen kwaliteit hebt? Dan maakt het helemaal niet uit waar je speelt.” Er zijn te weinig goede verdedigers in de Mannschaft, vindt Van Hanegem, en onder Klinsmann hebben de Duitsers nog geen behoorlijke wedstrijd gespeeld. Al geeft hij toe dat je het met Duitsland tijdens een WK nooit helemaal zeker weet. “Misschien zeg je wel over zes maanden: die Van Hanegem is helemaal gestoord. Je kunt er geen peil op trekken.”

Gescheiden kijken

Ambassadeur Duckwitz hoopt op een finale Nederland-Duitsland. Vorig jaar ontving hij de Nederlandse en Duitse genodigden die naar de wedstrijd Nederland-Duitsland van toen waren komen kijken, met een stropdas om in de kleuren van de Duitse vlag. Ook nu hoopt hij “als het er op aankomt” dat Duitsland wint. Al levert dat wel problemen op met zijn Nederlandse vrouw. “Dan moeten we weer gescheiden gaan kijken.” Belangrijk is echter dat Nederland meedoet en dat de Nederlanders zich in Duitsland thuis zullen voelen.

Erika Terpstra, voorzitter van het NOC*NSF, is ook wel voor een finale Nederland-Duitsland, maar waagt zich liever niet aan voorspellingen. “Dat is de goden verzoeken”, zo zei zij. Maar ze heeft er wel zin in gekregen door de "warme" presentatie. “Deze aftrap is uniek. Het is geweldig georganiseerd, leuk en de slogan, 'Die Welt zu Gast bei Freunden', is echt subliem.”

Altijd een heer

Beckenbauer was de ideale gastheer voor de Nederlandse en Duitse genodigden uit de bestuurlijke, journalistieke en zakenwereld. Hij maakte met veel aanwezigen even een praatje en liet zich graag fotograferen. Marco van Basten gaf hem misschien nog wel het grootste compliment, toen hij met Beckenbauer op het podium herinneringen aan het EK van 1988 ophaalde. Van Basten speelde voor Nederland toen de sterren van de hemel, Beckenbauer was de bondscoach van het Duitse team.

De voetbalrivaliteit tussen beide landen was erg groot, maar dat weerhield Beckenbauer er niet van, zo vertelde Van Basten, om na afloop van de wedstrijd naar de spelersbus van de Nederlanders te komen, hen te feliciteren met de overwinning en hen succes te wensen voor de finale. Dat maakte grote indruk en leerde Van Basten dat je “altijd een heer" moet blijven. "Da war er ein sehr großer Señor."

Pim Huijnen en Marja Verburg zijn als resp. webredacteur en medewerker voorlichting werkzaam bij het Duitsland Instituut Amsterdam
Foto's: Florianne van Hasselt, medewerker Onderwijs bij het Duitsland Instituut Amsterdam