Boek van zoon Walter spaart Helmut Kohl niet
Walter Kohl over zijn worsteling als zoon van de kanselier

Het begin van de definitieve breuk met zijn vader begon bij de Spendenaffäre eind jaren negentig, vertelt Walter Kohl. Helmut Kohl, inmiddels kanselier-af, bleek zwart geld te hebben aangenomen om de partijkas te spekken. Een enorm schandaal, dat op zich al een zware belasting voor zijn familie was.

Maar nog erger was dat zijn vader helemaal geen oog had voor het leed van zijn gezin, aldus Walter Kohl in de talkshow van Beckmann, gisteravond op de ARD. “Toen werd me duidelijk: dat moet ik alleen verwerken.” Vader en zoon groeiden uit elkaar en hadden elkaar uiteindelijk niets meer te zeggen. Van Helmut Kohls tweede huwelijk in 2008 werd Walter via een telegram op de hoogte gesteld. Of hij het contact totaal wilde afbreken, vroeg Walter uiteindelijk aan zijn vader. "Ja", antwoordde die.

Gelijkenis

Of zijn vader ‘Leben oder gelebt werden. Schritte auf dem Weg zur Versöhnung’ gelezen heeft, weet hij niet, zegt Walter Kohl bij Beckmann. Hij heeft zijn boek niet geschreven om met zijn vader af te rekenen, legt hij uit. Het gaat hem om verzoening. Hij heeft zich verzoend met het feit dat hij geen contact meer heeft met zijn vader. Net zoals hij zich heeft moeten leren verzoenen met de zelfmoord van zijn moeder Hannelore in 2001. Zij leed onder een zware lichtallergie en leefde op het laatst alleen in een donkere kamer. Daarnaast was ze diep gekwetst door de Spendenaffäre, aldus haar zoon. Dat hield ze niet meer uit.

Het is een vreemde gewaarwording Walter Kohl op tv te zien. Hij lijkt uiterlijk erg op zijn vader, komt soeverein en gecontroleerd over. Maar hij wekt ook sympathie, omdat hij open, eerlijk en weloverwogen over zijn leven spreekt.

Rustig, nuchter, zo beoordelen de Duitse media ook de stijl van zijn boek. Het lukt Walter Kohl zijn “heikele” verhaal te vertellen “zonder bitter te worden”, vindt de Frankfurter Allgemeine Zeitung. Met “veel tact” heeft hij “een unieke combinatie van autobiografie en gids voor de ziel” geschreven, aldus de gezaghebbende conservatieve krant. Toch, schrijft weekblad Die Zeit, gaat het verhaal je aan het hart.

In elkaar geslagen

“Ik werd niet beoordeeld op wat ik was, maar op wat men op mij projecteerde,” aldus Walter Kohl. Dat was al zo vanaf zijn eerste schooldag in 1969, toen zijn vader net minister-president van Rijnland-Pfalz was geworden. Hij werd als jongetje weggestuurd bij de voetbalclub en op school in elkaar geslagen, vertelt hij. De mensen zagen zijn vader als ze met hem spraken en daarmee moest hij leren omgaan. Daarnaast was zijn vader er vrijwel nooit. “Zijn ware familie heet CDU, niet Kohl.”

Als jongen van 13 jaar, in de tijd van de terreur van de Rote Armee Fraktion, kreeg hij te horen dat zijn leven 5 miljoen mark waard was. Dat was het maximum bedrag dat werd betaald als hij zou worden ontvoerd. In later jaren werd het niet makkelijker. De afgelopen jaren heeft Walter Kohl ook aan zelfmoord gedacht. Maar, zo zegt hij, hij is blij dat hij uiteindelijk de rol van slachtoffer van zich heeft weten af te schudden.

Hij gaat nu zijn eigen weg en volgt van een afstand het leven van zijn 80-jarige vader, vertelde Walter Kohl vorige maand in een interview in dagblad Die Welt: “Ik ben blij voor mijn vader dat hij de zware imagocrisis van de Spendenaffäre achter zich heeft gelaten.”

Helmut Kohl heeft zich vooralsnog niet uitgelaten over het boek van zijn zoon.

Walter Kohl: 'Leben oder gelebt werden. Schritte auf dem Weg zur Versöhnung'
Integral, München 2011, 274 pag.
ISBN: 978-3-7787-9204-9