Duitse stemwijzer Wahl-O-Mat van start

In de Wahl-O-Mat komen verschillende thema's aan bod die in de Duitse politiek en maatschappij een belangrijke rol spelen. Zo zijn er stellingen over het invoeren van een snelheidslimiet op de Autobahn; het vervroegen van de Kohleausstieg - het sluiten van de kolencentrales - om de klimaatdoelen te kunnen halen; over de aanleg van de omstreden gaspijpleiding Nordstream 2, waarmee Russisch gas via de Oostzee naar Duitsland wordt getransporteerd; en over het toenemende antisemitisme in Duitsland. Daarnaast zijn er stellingen over onderwerpen die ook in Nederland spelen, zoals over vliegbelasting en studiefinanciering. 

De Wahl-O-Mat is gebaseerd op de Nederlandse StemWijzer van ProDemos en bestaat sinds 2002. Aan de hand van 38 stellingen bepaalt de Wahl-O-Mat wat de politieke voorkeuren zijn van degene die de kieswijzer invult. 39 van de 40 toegelaten Duitse partijen hebben gegevens voor de Wahl-O-Mat aangeleverd. De Bundeszentrale für politische Bildung (BpB) maakt de stemwijzers - ook voor deelstaatverkiezingen - om mensen te informeren over partijen en politieke onderwerpen. Het is tot nu toe de meest gebruikte kieswijzer in Duitsland.

Toen de eerste Duitse kieswijzer in 2002 werd geïntroduceerd, waren veel partijen wantrouwig. Zouden die de kiezer niet verkeerd beïnvloeden? Inmiddels zijn kieswijzers in Duitsland gerespecteerde hulpmiddelen bij verkiezingen. Wel wordt er streng op de vorm gelet. De Wahl-O-Mat voor de Europese verkiezingen in 2019 werd door de rechter verboden, omdat die alleen de verkiezingsprogramma's van acht grote partijen met elkaar vergeleek.

Op de homepage van de Wahl-O-Mat voor de komende Bondsdagverkiezingen wordt nadrukkelijk vermeld dat de uitslag geen stemadvies is, maar "informatie biedt over verkiezingen en politiek". Bij de FAQ's waarschuwen de makers dat mensen hun keuze voor of tegen een partij "in geen geval" alleen van het resultaat van de Wahl-O-Mat afhankelijk mogen maken.   

Het is ook niet de bedoeling dat je de kieswijzer niet serieus neemt. Als je, op zoek naar een specifieke vraag, snel door de stellingen heen klikt, krijg je al snel een waarschuwing in beeld: "Beantwoordt u de vragen alstublieft zorgvuldig".