Factsheet Noordrijn-Westfalen

Economie

Noordrijn-Westfalen stond dankzij het Ruhrgebied, een van de belangrijkste Europese industrieregio’s, aan de wieg van het Duitse Wirtschaftswunder, de economische bloeiperiode van de jaren vijftig en zestig. In de jaren zeventig en tachtig werd de deelstaat gekenmerkt door economisch verval.

De afgelopen decennia is NRW veranderd van een industrie- in een dienstverlenings- en kennismaatschappij. De deelstaat heeft een veelzijdige economie; nog steeds zijn bijna alle industrieën in deze regio vertegenwoordigd. Maar vooral de dienstensector speelt een belangrijke rol.

NRW is de sterkste economie van Duitsland, al is de werkloosheid er met 9 procent, zeker voor West-Duitse begrippen, hoog.

Politiek

In de naoorlogse periode was de SPD verreweg de belangrijkste partij in NRW. De sociaaldemocraten haalden verschillende keren de absolute meerderheid in de deelstaat. Van 1978 tot 1998 was de populaire SPD’er en latere Bondspresident Johannes Rau er minister-president.

Sinds 2005 regeert de CDU samen met de FDP onder leiding van minister-president Jürgen Rüttgers.

De deelstaten hebben in het federale Duitsland veel zeggenschap. Zo voeren zij bijvoorbeeld op het gebeid van onderwijs en milieu een eigen beleid. NRW heeft zes zetels in de Bondsraad, de vertegenwoordiging van de deelstaten in Berlijn. Daarmee is het politiek een van de meest invloedrijke deelstaten.

Verkiezingen

Zondag 9 mei kiezen de inwoners van Noordrijn-Westfalen een nieuw parlement. De cijfers van de laatste peiling van begin mei zijn:

CDU:        37,5 procent

SPD:         33 procent

Groenen:     12 procent

FDP:         7,5 procent

Linke:        5,5 procent

Deze percentages maken coalitievorming ingewikkeld. CDU en SPD willen niet met elkaar, CDU en FDP kunnen niet met elkaar. Omgerekend in zetels kunnen CDU en De Groenen waarschijnlijk samen regeren in een zwart-groene coalitie. Programmatisch staan de partijen niet ver van elkaar, maar deze coalitie is op deelstaatniveau totnogtoe alleen in Hamburg uitgeprobeerd (sinds 2008).

De SPD kan alleen met De Groenen regeren als Die Linke deze coalitie steunt, maar samenwerking met deze partij ligt gevoelig. Niet alleen vanwege haar DDR-verleden, maar ook omdat Die Linke in NRW veel extremere standpunten inneemt dan landelijk.

De CDU zou nog schade kunnen ondervinden van een financieringsschandaal uit 2005, waarbij de christendemocraten de partijkas illegaal zouden hebben gespekt. Daar loopt inmiddels een juridisch onderzoek naar, maar vooralsnog is daar in de peilingen niet veel van te merken geweest.

Mocht Die Linke de in Duitsland geldende kiesdrempel van 5 procent niet halen, verschuift de zetelverdeling. Dan is wellicht toch een coalitie van CDU en FDP mogelijk.

Als er een wisseling van de wacht komt in NRW, verandert ook de samenstelling van de Bondsraad, de vertegenwoordiging van de deelstaten. Dat heeft gevolgen voor de regering van kanselier Merkel. Als zij geen meerderheid meer heeft in de Bondsraad, wordt het een stuk lastiger wetten door te voeren.

Relatie met Nederland

Voor Nederland is NRW de belangrijkste handelspartner. Hierbij spelen de geografische ligging en de omvang van dit afzetgebied een grote rol. De Rijn en de grootste binnenlandse haven in Europa in Duisburg vormen belangrijke onderdelen van het goede transportnet tussen NRW en Nederland. De Nederlandse export naar NRW in 2009 bedroeg 23,5 miljoen euro. In datzelfde jaar importeerde Nederland voor 14,6 miljoen euro goederen uit NRW.

De politieke banden tussen NRW en Nederland zijn goed. Vorig jaar ontving premier Balkenende minister-president Rüttgers in Den Haag en maakten beide regeringsleiders afspraken over onder meer grensoverschrijdend onderwijs, gezondheidszorg, criminaliteitsbestrijding en milieubescherming.