Scholz na één jaar positief, burgers niet

Na 16 jaar Angela Merkel (CDU) kreeg Duitsland vorig jaar op 8 december een nieuwe bondskanselier: Olaf Scholz (SPD). Met de aanval van Rusland op Oekraïne eind februari kwam hij meteen voor grote dilemma’s te staan. In de dagen na de Russische inval kondigde Scholz grote veranderingen aan: hij stelde 100 miljard euro beschikbaar om te investeren in de Bundeswehr, het Duitse leger. Ook ging Duitsland wapens leveren aan Oekraïne en kondigde het aan te gaan voldoen aan de norm van de NAVO om 2 procent van het BBP aan defensie te besteden. Een ongekende ommezwaai - een Zeitenwende noemde Scholz het -, in de Duitse buitenlandse en defensiepolitiek. 

In zijn video van afgelopen weekend onderstreept Scholz nogmaals het belang van deze grote stappen. “Elke dag zien we hoeveel mensen slachtoffer worden van de Russische bommen. Daarom was het juist om Oekraïne te ondersteunen, zowel financieel, humanitair als met wapens.” De forse investeringen in defensie zijn volgens Scholz noodzakelijk om het leger goed te kunnen uitrusten. 

Ook over ander beleid van de regering - bestaande uit SPD, Bündnis 90/Die Grünen en de FDP - is Scholz tevreden. Zo werd bijvoorbeeld geïnvesteerd in lastenverlichting voor burgers, het minimumloon verhoogd naar 12 euro, werden duurzame energiebronnen uitgebouwd en zijn de gasvoorraden ondanks de energiecrisis volledig aangevuld. Eind november trok de regering nog 200 miljard euro uit om de hoge energieprijzen voor de komende twee jaar te drukken. Van zelfkritiek onthoudt de bondskanselier zich in zijn terugblik van bijna drie minuten, concludeerde ook de Duitse krant Tagesspiegel.

Slecht rapport

Burgers in Duitsland beoordelen Scholz en zijn regering duidelijk anders, bleek afgelopen weekend uit een enquête in opdracht van Der Spiegel. 61 procent van de ondervraagden geeft de Ampelkoalition (stoplichtcoalitie, vernoemd naar de partijkleuren rood-geel-groen) een slecht rapport. Een groot gedeelte daarvan (45 procent) ziet het werk van de regering zelfs als ‘zeer negatief’. Slechts 29 procent van de ondervraagden is positief over de coalitie. 

Vooral in Oost-Duitsland zijn mensen teleurgesteld in de regering, blijkt uit de enquête. Het meest ontevreden zijn de inwoners van Saksen. Daar beoordeelt 80 procent van de inwoners het regeringsbeleid als ‘negatief’. 

Het is niet zo verrassend dat kiezers van CDU/CDU, Die Linke of AfD het beleid van Scholz regering niet prijzen, maar uit de peiling blijkt ook dat 73 procent van de kiezers van regeringspartij FDP ontevreden is.

'Matige investeringen'

Kritiek kwam er ook uit de hoek van de industrie. Eind vorige maand verweet het Bundesverband der Deutschen Industrie (BDI) de regering dat het het land veel te weinig en te traag moderniseert. Uit een rondvraag van de BDI bleek dat ongeveer één op de vijf Duitse ondernemingen concrete plannen heeft voor een buitenlandse vestiging. “Als de Ampelkoalition een echte progressieve coalitie wil zijn, moet het snel hervormingen doorvoeren, zoals in het belastingbeleid”, stelt DBI-voorzitter Siegfried Russwurm. “De matige investeringen in eigen land zijn een van de grootste risico’s voor economische groei en een gevaar voor de welvaart.”

Co-voorzitter van de SPD Lars Klingbeil beaamt dat de modernisering van Duitsland nog niet goed genoeg gaat. In Nedersaksen is binnen 200 dagen een terminal voor vloeibaar gas (LNG) uit de grond gestampt, maar de bouw van windmolens duurt nog altijd veel te lang, noemde hij als voorbeeld, aldus Tagesspiegel op 27 november.

Als er nu Bondsdagverkiezingen zouden zijn, zou 28 procent van de ondervraagden op de CDU/CSU stemmen, blijkt uit de Spiegel-enquête. Op de tweede plaats staan de Groenen met 21 procent (meer dan de 14,8 procent die de partij bij de verkiezingen behaalde). De SPD zou volgens de peiling 19 procent van de stemmen krijgen. Dat is fors minder dan de 25,7 procent waarmee ze op 26 september 2021 de verkiezingen won. Ook de FDP, die vorig jaar nog 11,5 procent van de stemmen kreeg, zou nu zakken tot slechts 7 procent. Met deze beoordelingen kan de regering niet bepaald een gelukkige verjaardag vieren, concludeert Der Spiegel.

Es geht um #Respekt und Zusammenhalt - und um unser Klima! Dafür hat die Bundesregierung vor einem Jahr ihre Arbeit aufgenommen. Und auch wenn Russlands Angriffskrieg dieses Jahr geprägt hat, haben wir an diesen Aufgaben festgehalten und vieles geschafft. #KanzlerKompakt pic.twitter.com/YX3r3cvD1p

— Bundeskanzler Olaf Scholz (@Bundeskanzler) December 3, 2022