Achtergrond

Robert Habeck, voorzitter van Bündnis 90/Die Grünen, is een duizendpoot. Nieuw aan het roer van de partij wil hij van de Groenen de sterkste centrumlinkse partij maken. Maar hij is ook schrijver, met een fascinatie voor revolte. Hij schreef het toneelstuk ‘Neunzehnachtzehn’, over de matrozenopstand in Kiel. Op de themamiddag sociale bewegingen op 1 november spreekt Habeck in Amsterdam en is er een theaterlezing van zijn stuk. 

In Duitsland keren rechtse bewegingen zich tegen het establishment. Populisme-expert Koen Vossen gaat op 1 november in gesprek met socioloog Thomas Wagner over deze nieuw rechtse en populistische bewegingen in de themasessie Wer ist 'das Volk'. Ter voorbereiding een handige lijst met artikelen en boeken over dit thema.

Met de arrestatie van de neonazi-terreurgroep Revolution Chemnitz op 1 oktober werd duidelijk: journalisten zijn expliciet doelwit van rechts geweld. De zeven verdachten wilden aanslagen plegen op politici én journalisten, volgens de politie. De beroepsgroep waarschuwt dat het consequente journalisten-bashen door rechtspopulisten leidt tot geweld.

Bij de verkiezingen in Beieren heeft de christendemocratische CSU een flinke nederlaag geleden. De partij heeft in de voorlopige einduitslag 37,2 procent van de stemmen gehaald en is daarmee haar absolute meerderheid kwijt. De Groenen zijn met 17,5 procent de tweede partij, daarna volgen de regionale Freie Wähler en de AfD. De SPD in Beieren is gehalveerd.

Op 14 oktober kiest de belangrijke en rijkste Duitse deelstaat Beieren een nieuw deelstaatparlement. Erg spannend waren die verkiezingen de laatste decennia niet: de christen-democratische CSU haalde vrijwel altijd een absolute meerderheid. Maar dit keer is alles anders. (geactualiseerd op 12 oktober)

Duitse firma’s trekken zich massaal terug uit Iran. Volkswagen is het nieuwste bedrijf dat overweegt zijn activiteiten in het Midden-Oosten terug te schroeven. De ondernemingen reageren daarmee op de zware sancties die de VS Iran heeft opgelegd en op de druk die de Amerikaanse ambassadeur Grenell op hen uitoefent.

Koning Willem-Alexander en koningin Máxima brengen van woensdag tot en met vrijdag een werkbezoek aan de deelstaten Rijnland-Palts en Saarland. Met hen mee reist een handelsmissie onder leiding van minister voor Buitenlandse Handel Sigrid Kaag en minister van Volksgezondheid Hugo de Jonge. Thema’s zijn digitalisering, eHealth en ouderenzorg.

Enschede stond afgelopen week voor de derde keer in het teken van Die Tolle Woche, oftewel de Duitslandweek. Het festival FeierZeit! bracht 600 Duitse en Nederlandse jongeren uit het grensgebied samen. Voor echt contact blijkt meer nodig dan workshops graffiti of een speelse stormbaan. “Iedereen doet zo zijn eigen ding.”

Topsporters in de DDR kregen - vaak zonder het te weten - doping toegediend. Met de gevolgen daarvan moeten ze tot op de dag van vandaag leven. Om getroffenen bij te staan, riep de Duitse overheid een hulpfonds in het leven. De deadline voor claims bij dat fonds is nu met een jaar verlengd omdat zich nog steeds nieuwe slachtoffers melden. Ook de kinderen van de sporters hebben gezondheidsproblemen door de doping. 

Voor de 28e keer viert Duitsland woensdag de verjaardag van de Duitse eenwording. Het is een officiële Duitse feestdag, maar echt reden tot feest is er niet. Veel Oost-Duitsers zijn ontevreden, zegt de Ostbeauftragte die de regering adviseert over Oost-Duitsland. De economische verschillen tussen beide delen van Duitsland blijven groot, concludeert hij in zijn jaarlijkse rapport over de Duitse eenheid.