Columns

Mijn vrouw en mijn zoon staan al in de startblokken. Met de btw-verlaging hopen ze op aantrekkelijke koopjes vanaf 1 juli. De vraag is alleen wie beter wordt van dit kroonjuweel van het aangekondigde Duitse conjunctuurpakket. Mijn vrouw en zoon, of de winkeliers?

Europa wrijft zich de ogen uit. Duitsland maakt een bocht van 180 graden en is plots voorstander van transfers en gemeenschappelijke financiering in de EU. Wat op het eerste gezicht lijkt op een late liefdesverklaring van Angela Merkel aan Europa en een laatste politieke stunt, blijkt op het tweede gezicht het gevolg van een nieuwe lichting economen op de Duitse ministeries.

Het is eind maart als wij bij de Duitslanddesk voor onze wekelijkse vergadering voor de eerste keer niet met thee en lekkers rondom de grote tafel op het Duitsland Instituut zitten. We zien elkaar via Zoom en leggen dat vast met een screenshot, spelen met virtuele achtergronden, leren elkaars huisdieren kennen, maar stellen ons bovenal een vraag: hoe kunnen we ons ten tijde van corona voor de studentenmobiliteit naar Duitsland inzetten? Ook twee maanden later loopt deze vraag als een rode draad door onze Zoom-vergaderingen en verbindt ons in onze homeoffices met elkaar.

Voor de liefde, kinderen, werk, mantelzorg, vakanties, hobby’s, of om boodschappen te doen, te tanken, te klussen of te jagen: je kunt het zo gek niet bedenken of Nederlanders en Duitsers gaan er de grens voor over. Hoe intensief de banden tussen beide landen zijn, zagen we bij het Duitsland Instituut nog maar eens bevestigd vanaf het moment dat de eerste Duitse corona-maatregelen werden ingevoerd: vele honderden vragen kregen we van mensen die daar direct door werden geraakt.

Als ik mezelf in het spiegelende raam van de Berlijnse metro zie, schrik ik toch een beetje. Vriendelijk zie ik er niet uit, met mijn zwarte gezichtsmasker. De kleur doet denken aan de vermomde stenengooiende linksautonomen op 1 mei, door de twee ventielen en de metalen neusklem heeft hij ook wel iets demonisch. ‘Je ziet er uit als de schurk uit een Batman-film’, zegt mijn vriendin.

Vanuit Amsterdam volgt Petra Schulze Göcking licht jaloers de verrassende comeback van de Autokino in Duitsland. Net als haar Duitse vrienden wil zij ook wel weer eens samen met anderen opgaan in een film. En anders dan in een gewone bioscoop kun je ongegeneerd luidruchtig popcorn eten en de film becommentariëren.

Het is alweer anderhalve maand geleden dat ik in een leeg KLM-vliegtuig zat van Amsterdam naar Los Angeles. Een paar dagen eerder had ik bericht gekregen van de University of Minnesota dat ik naar huis moest komen, vanwege het inreisverbod voor Europa van president Trump. Ik werd gedwongen mijn verblijf in Nederland voor mijn dissertatie twee maanden eerder dan gepland af te breken en ik had gemengde gevoelens om midden in een pandemie naar huis te gaan.

Opmerkelijk hoe de politieke strijd in Duitsland over versoepelingsmaatregelen steeds meer ook over de rol van virologen gaat. Zij waren tot nu toe toonaangevend in het debat. Maar nu de druk uit de samenleving toeneemt, staat ook hun positie onder druk.

Een golf Engelse woorden spoelt deze weken over ons heen. ‘Flatten the curve’, ‘social distancing’, ‘homeschooling’ en ‘videocalls’. En hoewel bondskanselier Merkel vaak trouw blijft aan haar eigen taal (“Die Kurve ist flacher geworden”) nemen Duitse media de nieuwe coronataal gretig over. Opvallend voor een land dat bekend staat om nasynchroniseren.

Toen in Nederland de scholen dichtgingen, wisten ouders en leerlingen nog niet wat ze te wachten stond. Maar al binnen een paar dagen hadden docenten studiewijzers met thuiswerk voor de eerste week gestuurd. En in rap tempo volgden inlogcodes, planningen en inbelafspraken waar kinderen (en ouders) sindsdien zoet mee zijn. In Duitsland gaat dat allemaal veel minder soepel.