Achtergrond
In januari

Op de voorlaatste dag van 2020 en van het Duitse EU-voorzitterschap kwam de Europese Unie toch nog een investeringsverdrag overeen met China. Het verdrag moet de eerlijke toegang van Europese bedrijven tot de Chinese markt regelen - en andersom.

Het gaat nu echt gebeuren: op 31 januari stapt het Verenigd Koninkrijk (VK) uit de Europese Unie. Voorlopig verandert er niet veel: de toekomstige relatie tussen het VK en de EU moet nog worden vormgegeven. Maar Duitse bedrijven en universiteiten vrezen de gevolgen na 2020.

De Duitse oud-president Gauck heeft woensdag in Amsterdam de 17e Nooit Meer Auschwitz-lezing gehouden. Hij waarschuwde onder meer voor het toenemende antisemitisme, sprak over de verwerking van het naziverleden in Duitsland en over het gevaar van totalitaire regimes.

Nu op de Libië-conferentie in Berlijn een wapenembargo is afgesproken, is de vraag in hoeverre Duitsland meedoet aan de controles waarmee de afspraken in stand moeten worden gehouden.

In de Duitse bioscopen draait sinds deze week de film ‘Lindenberg! Mach dein ding’, over de jonge jaren van rockster en fenomeen Udo Lindenberg (73). Zijn geboorteplaats Gronau, prominent aanwezig in de film, kreeg woensdagavond een voorvertoning. “Dat die opnames niet hier zijn gemaakt is onzinnig.”

Dertig jaar geleden, op 15 januari 1990, verzamelden enkele duizenden burgers zich aan het eind van de middag voor het hoofdkwartier van de geheime dienst Stasi in Berlijn. De Muur was al gevallen, maar de geheime dienst was er nog, al was de naam gewijzigd en had het hoofd van de dienst huisarrest. Dat pikten de demonstranten niet langer.

Duitsland hoopt voor de vierde keer het Europees kampioenschap voetbal te winnen, wordt voorzitter van de Raad van de Europese Unie en viert de 30e verjaardag van de eenwording. En met negen jaar vertraging moet eindelijk het nieuwe vliegveld van Berlijn opengaan. Een overzicht van Duitsland in 2020.

Hoe gevaarlijk is de AfD voor de Duitse democratie? De binnenlandse veiligheidsdienst Verfassungsschutz onderzoekt of het de rechts-nationalistische partij in de gaten moet houden. Bij delen van de partij, zoals de ultrarechtse vleugel Der Flügel, gebeurt dat al. Mede door Der Flügel en contacten van partijvoorzitter Alexander Gauland met nieuw-rechtse bewegingen wordt de partij steeds meer door extreem-rechts beïnvloed.

Met ‘Das Leben der Anderen’ (2006) heeft hij voor velen de DDR-dictatuur invoelbaar gemaakt. De verwachtingen waren hooggespannen toen regisseur Florian Henckel von Donnersmarck aankondigde weer op een stuk Duitse geschiedenis in te zoomen. ‘Werk ohne Autor- Never Look Away’ is een grootse productie met een sterrencast en een verhaal dat drie uur lang boeit. Toch krijgt hij er van sommige recensenten flink van langs.

Precies 56 jaar na het Élyséeverdrag, dat de basis legde voor Europese samenwerking, hebben Duitsland en Frankrijk dinsdag in Aken een tweede vriendschapsverdrag ondertekend. Met dit aanvullende Verdrag van Aken willen beide landen hun vriendschap nieuw leven inblazen.