Achtergrond

“Duitsland is een welvarend land. Dat betekent niet dat alle Duitsers welvarend zijn”, zei SPD-lijsttrekker Schulz tijdens het tv-debat met kanselier Merkel op 3 september. Met deze open deur sneed hij een belangrijk thema aan, waar ook Duitse media veel aandacht voor vragen: de ongelijkheid. Toch speelde dit onderwerp, net als de problemen met de infrastructuur en de digitalisering, in de verkiezingscampagne de afgelopen maanden nauwelijks een rol.

Peilingen kunnen de verkiezingsuitslag beïnvloeden. Daarom spraken de Duitse publieke omroepen ARD en ZDF ooit af tien dagen voor een verkiezing geen peilingen meer te publiceren. Commerciële zenders doen dat wel en de ZDF houdt zich sinds 2013 ook niet meer aan dit gentlemen’s agreement.

Een beetje duel, maar vooral duet, is de teneur na het enige tv-debat tussen Merkel en Schulz. Hoewel Schulz Merkel verschillende keren aanviel, waren de lijsttrekkers van de twee regeringspartijen het ook vaak eens. Merkel werd in alle peilingen na afloop als duidelijke winnaar aangewezen. De verliezers waren de zwevende kiezers: die weten ook na het duel niet op wie ze moeten stemmen.

Kanselier Merkel en haar uitdager Schulz gaan slechts één keer live op tv met elkaar in debat. Maar er is de komende weken nog veel meer Bundestagswahl op tv te zien. Een selectie.

Als Berlijn en niet Brussel de eigenlijke hoofdstad van Europa is en Angela Merkel de feitelijk leider, dan is het eigenlijk niet eerlijk dat alleen de Duitsers op 24 september naar de stembus mogen. De Duitse politiek heeft grote invloed op het beleid in andere landen. Verdienen Europese burgers daarmee geen invloed op de Duitse politiek? Leven we in een Duits Europa?

Dat Merkel de verkiezingen in september wint, daaraan twijfelt bijna niemand meer. Hoe is haar succes te verklaren? En wat kunnen we de komende jaren van haar verwachten? In de komende weken spreekt Duitslandweb met verschillende deskundigen over belangrijke verkiezingsthema’s. Deze week: Merkel-biograaf Ralph Bollmann.

Nu de rechts-populistische AfD zo goed als zeker in de Bondsdag wordt gekozen, onderzoeken Duitse media wat van een AfD-fractie in het Duitse parlement kan worden verwacht: een meerderheid voor het rechts-nationalistische kamp van Alexander Gauland en ruziënde afgevaardigden. Maar ook: zakelijk gevoerde oppositie en AfD’ers die willen samenwerken met andere partijen.

Ahmad A., die op 28 juli in een supermarkt in Hamburg een willekeurige man doodde en meerdere mensen verwondde met een mes, was geradicaliseerd en mogelijk ook psychisch in de war. Hoewel zijn asielverzoek was afgewezen, werd hij niet uitgezet. En ondanks waarschuwingen voor zijn gedrag, kreeg hij ook geen psychische hulp.

De Duitsers gaan op 24 september naar de stembus. In Nederland worden de Bondsdagverkiezingen nauwlettend gevolgd. Want hoewel de winst van de CDU/CSU en Merkels vierde termijn eigenlijk al zo goed als zeker zijn, is er genoeg om over de debatteren, ook na de verkiezingen. Een overzicht van lezingen, boekpresentaties en discussies in Nederland:

"Ik reken erop dat ik goede kansen heb de volgende kanselier te worden", zei SPD-leider Martin Schulz zondag in een interview bij de ZDF. Kanselier Merkel vermeed tijdens de aftrap van de CDU-campagne zaterdag in Dortmund aanvallen op de SPD en noemde Schulz zelfs niet een keer. De 'heiße Phase', de slotfase van de verkiezingscampagnes, is begonnen.