Duitslandweb

Ruttes nieuwe vrienden: De Duitsers
Hanco Jürgens in EU-themanummer van Liberaal Reveil

Achtergrond - 29 april 2014

Premier Rutte heeft zich in de Europese Raad ontwikkeld van een relatieve buitenstaander tot een centrale speler met wie rekening wordt gehouden. Internationaal gezien heeft Nederland de plaats gekregen die het graag heeft, in de driehoek tussen Engeland, Frankrijk en Duitsland in. Vooral dankzij de vriendschap die Rutte met Duitsland smeedde, telt Nederland weer mee, betoogt Hanco Jürgens van het Duitsland Instituut in het tijdschrift Liberaal Reveil.

In zijn eerste periode als premier toonde Rutte in de EU vooral zijn liberale gezicht en richtte hij zich op zijn Britse generatiegenoot Cameron. Maar in de loop van zijn premierschap paste hij zich aan in een proces dat iedere premier doormaakt wanneer hij (of zij) aanschuift bij de Europese Raad, betoogt Jürgens.

Tijdens de kredietcrisis bleek hoe sterk de eurolanden op elkaar waren aangewezen. Rutte heeft moeten ervaren dat Cameron er op cruciale momenten niet bij was en dat de Duitse politieke cultuur bepalend is voor de toekomst van de eurozone en de EU. Daar moest Rutte aan wennen, maar "die les heeft hij snel geleerd", aldus Jürgens. Nederland en Duitsland hebben de afgelopen jaren gemerkt hoeveel gezamenlijke belangen ze hebben. "En tussen Merkel en Rutte is iets gegroeid. Het gaat te ver om het meteen vriendschap te noemen, maar een goede samenwerking is het zeker."

Lidstaatcontracten

Of de goede relaties standhouden is nog de vraag, aldus Jürgens. "Rutte is tegen Merkels idee om lidstaatcontracten in te voeren waarin eurolanden bindende afspraken maken met de Europese Commissie om meer hervormingen voor elkaar te krijgen", schrijft hij. Vandaag meldt De Volkskrant dat Rutte in juni 2012 EU-president Van Rompuy dreigde uit de eurozone te stappen als Van Rompuy vasthield aan zijn plannen voor dwingende lidstaatcontracten. In oktober van dit jaar komt het onderwerp weer ter tafel.

Daarnaast kan volgens Jürgens ook het Duitse staatsrechtelijke denken tegenover het Nederlandse pragmatisme nog voor problemen zorgen in de Nederlands-Duitse relatie.

Lees hier het hele artikel van Hanco Jürgens in Liberaal Reveil als pdf >>

'Ruttes nieuwe vrienden: de Duitsers' verscheen in Liberaal Reveil 2014, nr 1 (maart, pag. 36-41), het tijdschrift van de aan de VVD gelieerde Teldersstichting. In deze editie staat de Europese Unie centraal. Het hele nummer is te bestellen via de Teldersshop >>

Dr. H.J. Jürgens is als wetenschappelijk medewerker verbonden aan het Duitsland Instituut Amsterdam.