Ook Duitsers vrezen uitstel Betuwetraject
Gemeenten willen af van treinen door bebouwd gebied

"In Nederland is de Betuweroute een snelweg, die dan in Emmerich eindigt in een landweggetje.” Met deze vergelijking probeert Manfred Flore van actiegroep ‘Betuwe – so nicht’ de problemen rond het traject tegenover nieuwssite wdr.de te verduidelijken. Nederland heeft immers voor miljarden aan moderne spoorlijn gebouwd. Daar kan het goederenverkeer ver van de bebouwde kom ongehinderd voortrazen. De twee spoorlijnen op het aansluitende Duitse traject tussen Emmerich en Oberhausen, met nog geen tachtig kilometer de helft zo lang als het Nederlandse, lopen dwars door bewoond gebied.

De nadelen daarvan – geluidsoverlast, gevaarlijke situaties en oponthoud bij de om de haverklap gesloten spoorwegovergangen – zullen alleen maar groeien. Begin november kwam het Duitse ministerie van Verkeer met een periodieke evaluatie van alle projecten aan weg en spoor in Duitsland. De kosten-batenanalyse voor de aanpak van de spoorlijn Emmerich-Oberhausen pakt daarin onverwacht nadelig uit. Waar de overheid voorheen ervan uitging dat elke geïnvesteerde euro in het traject 5,30 euro zou opleveren, rekent ze nu nog maar op een opbrengst van 1,20 euro, meldde het Financieele Dagblad (FD) deze week.

Geen prioriteit

Gevolg is dat de aanleg van een derde spoorlijn op het traject, buiten de bebouwde kom en met zo min mogelijk gelijkvloerse spoorwegovergangen, geen prioriteit meer krijgt. Met Nederland waren al concrete afspraken gemaakt over de aanleg daarvan, die in 2013 zou worden afgerond. Hoewel de Nederlandse regering volgens het FD officieel nog altijd van die datum uitgaat, wordt de bouw vrijwel zeker op de lange baan geschoven.

Nederlandse politici en belanghebbenden proberen de druk op Duitsland op te voeren. Zo besprak premier Mark Rutte de kwestie met bondskanselier Angela Merkel (CDU). Zeker nadat de Tweede Maasvlakte bij Rotterdam in bedrijf is genomen, vormt het huidige traject over de Duitse grens een flessenhals voor de Nederlandse uitvoer per spoor. Het kan over de bestaande sporen dan lang niet meer alle treinen uit Nederland aan.

Gruwel

Ook voor de gemeenten langs de route Emmerich-Oberhausen vormt het uitblijven van een derde spoorlijn een gruwel. Het enige alternatief is de verhoging van het aantal toegestane treinen per uur op het bestaande traject, de zogenaamde blokverdichting. Momenteel rijdt daar tussen één en vijf uur ’s nachts elke tien minuten een trein, citeert wdr.de een buurtbewoner. Volgens de plannen kan dat oplopen tot elke drie minuten. De geluidshinder zal navenant toenemen. Overdag zal het verkeer last krijgen van spoorwegovergangen die nauwelijks meer openen. Van Nederlandse zijde wordt de blokverdichting als onvermijdelijk beschouwd.

Niet alleen actiegroepen als ‘Betuwe – so nicht’ en ‘IG Biss’, maar ook lokale en regionale politici stellen zich teweer tegen uitstel van de derde spoorlijn. De Noordrijn-Westfaalse minister van Verkeer Horst Becker (Groenen) heeft eind november plannen gepresenteerd een derde van het naar schatting 1,4 miljard euro dure project zelf te bekostigen, om vaart achter de aanleg van de spoorlijn te houden. Berlijn zou dan later kunnen instappen. De nationale overheid zou pas na 2020 geld kunnen vrijmaken voor bouw van de spoorlijn, schrijft dagblad Der Westen.