Groot tekort aan leraren Duits
Schoolleiders vinden soms geen geschikte kandidaten
Achtergrond - 17 april 2015
- Auteur:
Wiebke Pittlik
Middelbare scholen hebben grote moeite docenten Duits te vinden. Uit een enquête van DUO Onderwijsonderzoek die maandag wordt gepubliceerd, blijkt dat bijna de helft van de scholen met een vacature veel moeite had om die te vervullen. Er is zeer weinig aanbod van geschikte docenten, zeggen schoolleiders.
Onderzoeksbureau DUO Onderwijsonderzoek heeft, in opdracht van de Actiegroep Duits, 321 schoolleiders van middelbare scholen gevraagd naar de positie van het vak Duits op hun school. De resultaten worden gepresenteerd op de Dag van de Duitse taal op 23 april. De zorgen over het tekort aan docenten is de opvallendste uitkomst.
Bijna driekwart van de schoolleiders die Duits op school aanbieden heeft de afgelopen 5 jaar een docent Duits gezocht. Bijna de helft daarvan had veel moeite om een geschikte docent Duits te vinden. Bij 9 procent lukte dit helemaal niet. Bijna alle scholen geven aan dat er een te beperkt aanbod van geschikte en bevoegde kandidaten is, met name voor de bovenbouw. Zoals een van de schoolleiders schrijft: “Ze zijn er bijna niet. Een grote zorg!”. Meer dan eens kwam er slechts 1 of zelfs geen kandidaat af op een vacature. “Er reageerde niemand! Uiteindelijk heb ik een student van de lerarenopleiding aangenomen”, is een van de antwoorden.
Sommige scholen schakelden een uitzendbureau in, anderen trokken een onbevoegde native speaker aan of schoolden een van hun eigen docenten bij. Scholen zien zich genoodzaakt kandidaten aan te nemen die eigenlijk niet voldoen. Dat doet het vak geen goed. “Met een goede docent staat of valt het vak Duits”, zegt een van de schoolleiders.
Tekort terugdringen
De enquête bevestigt wat Kerstin Hämmerling van het Duitsland Instituut Amsterdam, een van de partners in de Actiegroep Duits, al langer hoort van schoolleiders. ”Er moeten echt meer bevoegde en bekwame docenten Duits komen”, benadrukt ze. Om dat te bewerkstelligen zouden de bestaande projecten -bijvoorbeeld met native-speakers en zij-instromers- moeten worden geëvalueerd, denkt ze. “Ik zou het toejuichen als er wordt gekeken wat werkt en wat niet, zodat succesvolle initiatieven kunnen worden overgenomen in andere regio’s. Dan leveren de investeringen hopelijk meer op.”
Op bijna alle scholen in het voortgezet onderwijs wordt Duits op dit moment aangeboden, blijkt uit de enquête. Het aantal scholen dat het vak minder aanbiedt is ongeveer even groot als het aantal dat het vak juist meer aanbiedt. 21 Procent van de schoolleiders schat in dat de belangstelling van leerlingen voor het vak afneemt. 16 Procent schat juist in dat er een stijgende belangstelling is onder leerlingen.
Lees meer over 'Duitse taal':
Mythes en misverstanden over talenstudies
Moet je per se leraar worden na een talenstudie? Germanist Trixie Hölsgens beantwoordt deze en andere vragen over talenstudies.
'De Duitse taal is mijn gereedschap'
Omdat het 10 oktober de Dag van de Duitse Taal is, spraken we vertalers Lotte Hammond en Ralph Aarnout over hun vak.
Een problematische beer
De Duitse minister Paus wordt voor 'Problembär' uitgemaakt, las columniste Inge Jooris in de Duitse media. Zijn haar dagen als minister geteld?
Vechten als ketellappers
De Duitse regering heeft zo veel ruzie, het lijkt wel een bende 'Kesselflicker', zei een van de ministers. Columniste Inge Jooris legt uit wat hij bedoelt.
Reacties
Wees blij dat je in een vroegtijdig stadium bent afgeknapt op het onderwijs! Het heeft je veel (gratis) werk, ergernis en frustratie bespaard. Onderwijswereld is totaal losgezongen van enige realiteitszin...
Flexibiliteit behoort niet tot de sterkste kant van de opleidingsinstellingen hier in Nederland. Ik ben geboren en getogen Zwitser - dus een native Duits - heb hier in Nederland 9 jaar geleden de eerstegraads bevoegdheid voor Engels gehaald en geef inmiddels 8 jaar les hier. Op mijn vraag of er een verkorte opleiding mogelijk was bij de RUG gaf men mij het antwoord dat ik gewoon een bachelor Duits moest volgen - met wat vrijstellingen - en daarna een Masters of Education. Dus 5 jaar opleiding!
Drie jaar geleden met een nog nooit vertoonde grote groep (35) gemotiveerde deeltijders begonnen aan de lerarenopleiding Duits van de HU. Hooguit 10% haalde het eerste jaar. Velen haakten daarna af. Als deeltijder met meer levenservaring, werk en een gezin strikt hetzelfde behandeld als een voltijder van 18. De studiedruk was ondraaglijk hoog. Superschoolse opleiding, je werd als oudere student niet serieus genomen. Gemiste kans. Velen voelden zich ontmoedigd. Hoezo lerarentekort? Nog boos!
Ooit kwam ik in een vacaturebank voor docenten terecht en begin 2014 kwam daar een vacature eerstegraads docent Duits voorbij. Aangeboden loonschaal: LB. En dan zeker verbaasd zijn dat er niemand reageert? Ik weet al wat die school tegen de collega's heeft gezegd: "Gunst, er reageerde geen enkele eerstegrader, dus hebben we maar een tweedegrader aangenomen". Wie denk je daarmee te bedriegen?