Duitslandweb
Groot tekort aan leraren Duits
Schoolleiders vinden soms geen geschikte kandidaten
Achtergrond - 17 april 2015
- Auteur:
Wiebke Pittlik
Middelbare scholen hebben grote moeite docenten Duits te vinden. Uit een enquête van DUO Onderwijsonderzoek die maandag wordt gepubliceerd, blijkt dat bijna de helft van de scholen met een vacature veel moeite had om die te vervullen. Er is zeer weinig aanbod van geschikte docenten, zeggen schoolleiders.
© DIAScreenshot Twitter
Onderzoeksbureau DUO Onderwijsonderzoek heeft, in opdracht van de Actiegroep Duits, 321 schoolleiders van middelbare scholen gevraagd naar de positie van het vak Duits op hun school. De resultaten worden gepresenteerd op de Dag van de Duitse taal op 23 april. De zorgen over het tekort aan docenten is de opvallendste uitkomst.
Bijna driekwart van de schoolleiders die Duits op school aanbieden heeft de afgelopen 5 jaar een docent Duits gezocht. Bijna de helft daarvan had veel moeite om een geschikte docent Duits te vinden. Bij 9 procent lukte dit helemaal niet. Bijna alle scholen geven aan dat er een te beperkt aanbod van geschikte en bevoegde kandidaten is, met name voor de bovenbouw. Zoals een van de schoolleiders schrijft: “Ze zijn er bijna niet. Een grote zorg!”. Meer dan eens kwam er slechts 1 of zelfs geen kandidaat af op een vacature. “Er reageerde niemand! Uiteindelijk heb ik een student van de lerarenopleiding aangenomen”, is een van de antwoorden.
Sommige scholen schakelden een uitzendbureau in, anderen trokken een onbevoegde native speaker aan of schoolden een van hun eigen docenten bij. Scholen zien zich genoodzaakt kandidaten aan te nemen die eigenlijk niet voldoen. Dat doet het vak geen goed. “Met een goede docent staat of valt het vak Duits”, zegt een van de schoolleiders.
Tekort terugdringen
De enquête bevestigt wat Kerstin Hämmerling van het Duitsland Instituut Amsterdam, een van de partners in de Actiegroep Duits, al langer hoort van schoolleiders. ”Er moeten echt meer bevoegde en bekwame docenten Duits komen”, benadrukt ze. Om dat te bewerkstelligen zouden de bestaande projecten -bijvoorbeeld met native-speakers en zij-instromers- moeten worden geëvalueerd, denkt ze. “Ik zou het toejuichen als er wordt gekeken wat werkt en wat niet, zodat succesvolle initiatieven kunnen worden overgenomen in andere regio’s. Dan leveren de investeringen hopelijk meer op.”
Op bijna alle scholen in het voortgezet onderwijs wordt Duits op dit moment aangeboden, blijkt uit de enquête. Het aantal scholen dat het vak minder aanbiedt is ongeveer even groot als het aantal dat het vak juist meer aanbiedt. 21 Procent van de schoolleiders schat in dat de belangstelling van leerlingen voor het vak afneemt. 16 Procent schat juist in dat er een stijgende belangstelling is onder leerlingen.
Lees meer over 'Duitse taal':
Mythes en misverstanden over talenstudies
Moet je per se leraar worden na een talenstudie? Germanist Trixie Hölsgens beantwoordt deze en andere vragen over talenstudies.
'De Duitse taal is mijn gereedschap'
Omdat het 10 oktober de Dag van de Duitse Taal is, spraken we vertalers Lotte Hammond en Ralph Aarnout over hun vak.
Een problematische beer
De Duitse minister Paus wordt voor 'Problembär' uitgemaakt, las columniste Inge Jooris in de Duitse media. Zijn haar dagen als minister geteld?
Vechten als ketellappers
De Duitse regering heeft zo veel ruzie, het lijkt wel een bende 'Kesselflicker', zei een van de ministers. Columniste Inge Jooris legt uit wat hij bedoelt.
Reacties
Weten jullie dat de lerarenopleidingen van HogeschoolInholland Diemen worden overgenomen door de HvA en dat de lerarenopleiding Duits in dit proces geheel komt te vervallen?! Dus geen lerarenopleiding Duits in Amsterdam meer! Schande!
Excuus het betreft de lerarenopleidingen HogeschoolInholland Amstelveen, voorheen Diemen.
Ooit erover gedacht om in Duitsland zelf les te geven? Ook in Duitsland is een tekort aan duitsleraren. Zou graag met potentiele kandidaten in contact willen komen.
Beste Huub, is er ook een tekort op scholen in het grensgebied? Ik woon met mijn gezin in provincie Utrecht en zoek in het midden van het land werk als eerste graad docent Duits. Maar er zijn helemaal geen vacatures. In de Randstad wil ik niet werken vanwege files. Ik heb vele jaren onderwijservaring maar nu is er nergens een passende vacature voor weinig uren te vinden.
Graag hoor ik van je.
Ik heb precies dezelfde ervaring als de heer Werink. Ik ben 53, 1e graads bevoegd, vroeger voor de klas gestaan. Aantal jaren in Oostenrijk en Zwitserland gewerkt (werkervaring in die landen zou toch een pre mee moeten zijn; zulke ervaring kun je leerlingen ook meegeven). Heb al tig keer gesolliciteerd. Geen enkele school heeft interesse. Te oud? Bang dat ik te veel wil verdienen (dat vult men dan zelf van tevoren in)?
Dus er blijkt niets van een tekort aan 1e graads docenten Duits.
Dat er een tekort is aan docenten Duits kan ik niet geloven. Ik ben een bevoegd 1e Graad docent Duits en kan geen betrekking als docent Duits vinden. Ik ben 51 jaar, woon in het zuidoosten van Drenthe en door omstandigheden heb ik 4 jaar geen les gegeven. Sinds twee jaar solliciteer ik
intensief bijna overal in het land. Soms krijg ik een afwijzing of hoor helemaal niks.. Ik heb meerdere keren nagevraagd hoeveel er op een vacante vacature Duits hebben gereageerd. Soms wel meer dan 15.
ik moest meemaken hoe het werk voor de leraar voortdurend toenam en de inzet van de leerling afnam. ik verbaasde me steeds meer over de almaar geringer wordende vakkennis van de nieuwe, jonge collega's. de opgedane kennis van de leerlingen is er een van maximaal 1 hoofdstuk. de invloed/inspraak van ouders is het enige dat ik heb zien toenemen naast de op louter cijfers gebaseerde invloed van de inspectie. onze aandacht moet weer uitgaan naar ware kennisoverdracht en naar het stellen van eisen.
Tja vraag je naar de mogelijkheden voor een native krijg je het advies om eerst maar eens een opleiding Duits te volgen....
Helemaal mee eens. Werk al 23 jaar in het onderwijs; ken alle ins en outs. Sta inmiddels al 11 jaar voor cluster IV. Ik meldde me aan voor de studie Docent Duits. Met een VWO diploma (met Duist!)op zak wilde men me niet eerste graads laten doen; dus maar eerst 2e graads....voel me, net wat jij zegt, gelijk behandeld als een 18 jarige Havist. Onzinnige knutselopdrachtjes, de hele opleiding staat totaal los van enige realiteitszin.
Bijzonder! Mede door de berichtgeving in de media leek het mij een goed moment om na tien jaar bedrijfsleven te herintreden in het onderwijs. Inmiddels al aardig wat gesolliciteerd maar word toch steeds afgewezen. Bij navraag bleken er 25-40 reacties te zijn gekomen. Ik had echt niet de illusie dat er om me gevochten zou gaan worden maar ofwel klopt de geschetste situatie niet ofwel zijn er meer ex Duits docenten wakker gepord...
De hoge eisen die we aan leraren stellen qua opleiding zijn het probleem niet: die eisen konden we tot 1985 prima stellen en er waren toen genoeg leraren. Probleem is dat we sindsdien het salaris enorm hebben gekort en de werkdruk verhoogd. Daarom zijn er nu geen eerstegraders meer te krijgen en ook steeds minder tweedegraders. Verlagen van de eisen (wat nu in de praktijk gebeurt door inzet onbevoegden) is niet de manier, hoge eisen stellen en aantrekkelijke arbeidsvoorwaarden bieden is dat wel.
Ik wil graag terugkeren in het onderwijs. Het liefst aan een lerarenopleiding of op mbo. In 88 2e graads Duits/Nederlands behaald. Toen anderhalf jaar voor de klas (vervangende baantjes/wachtgelders gingen voor). Daarna opleidingskunde gedaan, 1 jaar bij een opleidingsinstituut gewerkt (werd weg gefuseerd). Toen allerlei banen. In 2009 Master Duitse Taal en Cultuur. Nu nog (met vrijstellingen) mijn 1e graads behalen. Kreeg afwijzing bij school: te weinig ervaring en geen 1e graads........