Berlijn: mensen en hun plekken
Robin Piniek, Franklin Heinz en het Sowjetisches Ehrenmal

tekst en foto's: Anja Harnisch

"Wij hebben een nummer geschreven dat ons naar deze plek heeft geleid. Hij heet 'Druschba-Vriendschap' en bestaat uit Russische samples en elementen waarvan we een soort hymne, een mars, hebben gemaakt, hoewel het eigenlijk helemaal geen mars is. De tekst is afkomstig van Russische science-fiction-films zoals 'Stalker' en bestaat uit aan elkaar geregen zinnen die een soort hymne vormen. Belangrijk was voor ons om de esthetiek van het Russische over te brengen. De strengheid en orde. Deze kun je ook in ons nummer voelen. Het interessante hier bij het Ehrenmal is voor ons de apocalyps. Het systeem dat gefaald heeft. De doden, overal. Het herdenken dat daar plaatsvindt of zou moeten plaatsvinden."

Het Sovjetmonument op de Schönholzer Heide werd tussen mei 1947 en november 1949 gebouwd. Het is een militaire begraafplaats waar de stoffelijke overschotten zijn bijgezet van ongeveer 12.500 officiers en soldaten van het Rode Leger die bij de eindstrijd om Berlijn in maart/april 1945 zijn gesneuveld.

Vóór de enorme, 33,5 meter hoge obelisk uit lichtgrijs zenit bevindt zich het eigenlijke monument: de Russische 'moeder aarde' van beeldhouwer Iwan G. Perschudtschew, die haar gesneuvelde zoon bewaakt. Achter de obelisk bevindt zich een gedenksteen, die aan duizend sovjetgedetineerden uit de concentratiekampen herinnert.

Het Ehrenmal heeft een grondoppervlak van 30 duizend vierkante meter. Voor de vormgeving werden duizende kubieke meters graniet en marmer door tweehonderd steenhouwers, beeldhouwers en hulpkrachten bewerkt. Voor een groot deel zijn deze grondstoffen afkomstig uit Hitlers Rijkskanselarij en verwoeste ambtsgebouwen en villa’s uit Berlijn.

Het »Sowjetische Ehrenmal, Schönholzer Heide« is te vinden in Berlijn-Pankow in de Germanenstraße 13, Bus 155: Wilhelmsruh, Fontanestr.

Anja Harnisch is freelance fotografe en verblijft momenteel in Berlijn.