Berlijn: mensen en hun plekken
Tanja Paskalew (29) en de flatwijk Hohenschönhausen

tekst en foto’s: Anja Harnisch

“De flats hebben iets surreëels, iets anoniems. Vierkant, praktisch, monumentaal. Ik kan me goed herinneren dat ik hier vaak uitgeput was. We hadden altijd het gevoel dat er in de flats, in het beton, iets zat wat al je energie uit je lijf haalde.

Eind jaren negentig bezat deze buurt een ware cultstatus. Fotografen kwamen speciaal voor de wijk hiernaartoe. Hier werd onder meer de film »Alaska.de« opgenomen, over het uitzichtloze leven van jongeren in een Plattenbau-wijk. De buizen waarop ik sta, figureren in een scène uit die film. Vroeger reed ik hier met de S-bahn langs en staarde ik naar die buizen, zonder te weten waarvoor ze eigenlijk dienden. Het heeft iets eigenaardigs, zoals ze hier door het landschap trekken en de natuur ze geleidelijk opslokt.”

Met Hohenschönhausen bedoelen de meeste mensen de nieuwbouwwijk van Neu-Hohenschönhausen. Tot aanleg van de flatwijk in 1981 was het gebied rond het oude dorpje Hohenschönhausen - dat intussen Alt-Hohenschönhausen heet - een landelijk gebied met velden en bomen. De flats waren vooral bij jonge families erg in trek. Na de Duitse hereniging nam de bevolking van deze wijk nog tot 1994 toe. Binnen tien jaar kromp deze echter enorm, wat vooral op het vertrek van veel families is terug te voeren. Niemand wilde meer in een Plattenbau wonen.

De lucht is er, in tegenstelling tot de rest van Berlijn, opmerkelijk schoon. Het is er ook kouder en er waait vaak een merkwaardige bries. Dat komt omdat de flats zo zijn gebouwd dat de wind die er doorheen waait zo wordt geleid, dat hij de binnenstad ventileert.

Hohenschönhausen is te bereiken via: S-Bahnhof Hohenschönhausen.

Anja Harnisch is freelance fotografe en woont in Potsdam.