Duitsland hoopt schot te kunnen brengen in Europees asielbeleid

Voor Duitsland, dat sinds 1 juli voorzitter is van de Raad voor de Europese Unie, is een gemeenschappelijk Europees asielsysteem een van de belangrijke punten en het staat bovenaan de agenda van minister van Binnenlandse Zaken Horst Seehofer. Hij wil asielaanvragen vooraf laten controleren, onder meer aan de EU-buitengrenzen. Als een verzoek wordt afgewezen moet de aanvrager onmiddellijk worden uitgewezen. Dat blijkt uit een voorstel van de bondsregering uit februari. Desnoods moet met "vrijheidsbeperkende maatregelen" worden voorkomen dat een asielzoeker zich aan zo'n controle vooraf kan onttrekken.  

Als de asielzoeker door de vooraf-controle heen komt, moet hij de procedure in een EU-lidstaat doorlopen. Via een eerlijk verdeelsysteem moet worden bepaald welk land dat wordt. Dat is een volgend probleem, omdat de EU-landen het tot nu toe nooit eens konden worden over de verdeling van asielzoekers over Europa. 

In april hebben Duitsland, Frankrijk, Italië en Spanje in een brief aan de Europese Commissie voorgesteld om vluchtelingen te verdelen via een 'bindend mechanisme', al is nog niet concreet gemaakt welk mechanisme dat moet zijn. Een van de ideeën is dat de landen die geen vluchtelingen willen opnemen, zoals Hongarije, Polen en Oostenrijk, financieel bijdragen aan de opvang. Met de zogenoemde Koalition der Willigen - landen die zich bereid hebben verklaard kinderen uit Griekse opvangkampen op te nemen - en mogelijk ook andere lidstaten, kunnen dan afspraken worden gemaakt over de verdeling van asielzoekers die door de controle-vooraf zijn gekomen.

Een ander probleem is dat terugsturen van asielzoekers die niet mogen blijven, in de praktijk nauwelijks functioneert. Seehofer wil daarom afspraken maken met landen in Noord-Afrika zodat die mensen terugnemen. Tegelijkertijd wil hij meer legale migratie uit die landen mogelijk maken. 

Voor een van de twistpunten, het redden van vluchtelingen op zee, is inmiddels een voorlopige oplossing gevonden. Duitsland, Frankrijk, Italië en Malta hebben afgesproken dat reddingschepen op de Middellandse Zee in de havens van Italië en Malta mogen aanleggen. Van daaruit worden de vluchtelingen dan binnen vier weken over andere EU-landen worden verdeeld. Tot nu toe waren echter weinig landen bereid aan dat plan mee te doen. 

De Europese Commissie wil een september een eigen voorstel voor een gemeenschappelijk Europees asielbeleid presenteren. Lees meer bij tagesschau.de