Rechtervleugel CDU wil sterker conservatief profiel
Conservatieven eisen andere positie CDU/CSU in integratiedebat

Een “echte conservatieve partij” zou volgens CDU-bestuurslid Erika Steinbach de Duitse kiesdrempel “met speels gemak halen” als ze wordt geleid door een charismatische roerganger. Zoals Erika Steinbach zelf, luidt de onderliggende dreigboodschap die ze onlangs uitte op een bestuursvergadering van de partij. Want de zeer conservatieve Steinbach zegt zich teleurgesteld te voelen in haar eigen partij, die “bepaalde conservatieve waarden en wereldbeelden niet meer duidelijk genoeg uitdraagt”.

Koor van linkse protesten

Steinbach reageerde daarmee onder andere op de christendemocratische opstelling in het door Thilo Sarrazin (SPD) uitgelokte integratiedebat. Net als veel van haar partijgenoten op de conservatieve vleugel stak het Steinbach hoe de CDU zich aansloot bij het koor van linkse protesten tegen de denigrerende uitlatingen over immigranten door de bankbestuurder Sarrazin: “We kunnen ons als conservatieven toch niet de toon van de linkse elite eigen maken.” De partij zou haar kiezers daarmee van zich vervreemden.

De aanzwellende nervositeit binnen de CDU/CSU wordt mede veroorzaakt door peilingen die een nieuwe rechtspopulistische partij veel succes voorspellen. Dat beeld wordt bevestigd door het ongekende verkoopsucces van Sarrazins boek ‘Deutschland schafft sich ab’, ondanks de eensluidende veroordeling vanuit de politiek van diens standpunten. Volgens enquêtebureau Emnid zou Sarrazin met een eigen partij 18 procent van de stemmen kunnen halen, grotendeels afkomstig van de christendemocraten en de sociaaldemocratische SPD.

Stiller

Steinbach kreeg met haar kritiek op de partijkoers bijval van het prominente Bondsdaglid Wolfgang Bosbach, die de CDU in het Hamburger Abendblatt opriep te verhinderen “dat de conservatieve vleugel zich steeds minder thuis voelt in de partij”. Ook de vroegere minister-president van Beieren Günther Beckstein van zusterpartij CSU constateerde op radiozender Deutschlandfunk dat de conservatieve vleugel van de CDU/CSU “stiller” is geworden. Een intern debat over de partijwaarden moet die trend wat hem betreft keren.

Partijleider en bondskanselier Angela Merkel toont zich nog weinig onder de indruk van het gerommel in haar partij. “We schieten er in de politiek weinig mee op alleen maar verwijten te maken,” zei ze naar aanleiding van de bestuursvergadering. De CDU wil graag deel uitmaken van de regering “en regeren betekent problemen oplossen”.

Ziel van de partij

Het resultaatgerichte pragmatisme dat Merkel als bondskanselier kenmerkt, is voor de rechtervleugel nu juist deel van het probleem. Politicoloog en CDU’er Gerd Langguth verwoordt het in de Süddeutsche Zeitung als volgt: “Merkel, als 36-jarige Oost-Duitse lid geworden van de CDU, heeft geleerd christendemocraat te zijn, maar is nooit ‘ziel van de partij’ geworden.” Hij acht de kans op blijvend succes voor een nieuwe partij op rechts overigens klein, zoals hij ook in een interview op Duitslandweb.nl beargumenteerde.

Voor een intern debat verwees Merkel koeltjes naar het komende partijcongres in november. Een kleine handreiking naar de ontevreden conservatieve partijgenoten mag haar aanwezigheid zijn begin oktober bij de presentatie van het boek van Roland Koch. De voormalig minister-president van de deelstaat Hessen en prominent vertegenwoordiger van de rechter partijvleugel noemt dat boek “afscheidscadeau en politiek manifest” tegelijk. Titel: ‘Konservativ’.