Eendracht en verdeeldheid op partijcongres CDU
Nipte meerderheid tegen genetische diagnostiek embryo's

Na het vertrek van enkele prominente partijleden uit de politiek, onder wie de minister-presidenten Roland Koch van Hessen en Jürgen Rüttgers van Noordrijn-Westfalen, zag de CDU zich gedwongen de top van haar presidium vernieuwen. Als vicevoorzitters zijn nu hun opvolgers Volker Bouffier en Norbert Röttgen aangesteld, evenals de ministers Ursula von der Leyen van Sociale Zaken en Annette Schavan van Onderwijs. Vooral de laatste drie gelden als vertrouwelingen van kanselier Merkel.

Merkel zelf werd herkozen tot partijvoorzitter met 90 procent van de stemmen. Tijdens het vorige partijcongres twee jaar tevoren haalde ze nog 5 procent meer. Toch zal ze er gezien de geringe populariteit van haar zwart-gele regering een bevestiging in zien van haar beleid en leiderschap. De partij koos met Bondsdaglid Hermann Gröhe ook een nieuwe secretaris-generaal. Gröhe volgt Ronald Pofalla op, die vorig jaar chef van de kanselarij werd.

Inhoudelijke koers

Het partijcongres nam naast deze personele benoemingen enkele belangrijke besluiten over de inhoudelijke koers van de partij. Zo ging het congres akkoord met de opschorting van de militaire dienstplicht. Daarnaast werden besluiten genomen om de positie van het gezin te versterken en om immigranten die weigeren te integreren strenger aan te pakken.

Tot een heftige controverse binnen de CDU zelf leidde de vraag of medici embryo’s tijdens IVF-behandelingen op erfelijke ziektes mogen controleren. Zo kunnen zij ervoor zorgen dat alleen gezonde embryo’s in de baarmoeder worden teruggeplaatst. Het congres discussieerde meer dan drie uur over de wenselijkheid van de zogenaamde pre-implantatie genetische diagnostiek (PGD) en bleef daarover uiteindelijk diep verdeeld. De kleinst mogelijke meerderheid van 51 procent stemde mee met Merkels persoonlijke opvatting dat PGD verboden moet worden. 49 procent bleef tegen een verbod.

Hoogtepunt 

Desondanks betitelde Merkel de controversiële kwestie tot het “hoogtepunt” van het partijcongres, omdat het pijnpunt zo geduldig en respectvol werd besproken. Opinieblad Die Zeit prijst de CDU erin te zijn geslaagd in goed overleg te bepalen hoe ze haar christelijke waarden kan blijven uitdragen. Der Spiegel wijst erop dat de FDP, coalitiepartner van CDU/CSU, voorstander is van PGD - evenals de meeste andere partijen.

Op dit moment is PGD niet in strijd met de wet. Voor dragers van ernstige erfelijke ziektes levert de methode een goede kans op gezonde nakomelingen. Ook maakt PGD veel gecompliceerdere vormen van prenatale diagnostiek overbodig. Tegenstanders dragen vooral ethische argumenten aan. Zij noemen het niet-terugplaatsen van embryo’s met erfelijke afwijkingen moord op het ongeboren kind of hekelen de onduidelijkheid bij welke afwijkingen embryo’s wel nog of niet meer worden teruggeplaatst.

De CDU/CSU-fractie heeft het opvallende besluit genomen haar leden in deze kwestie geen fractiediscipline op te leggen; zij mogen er naar eigen eer en geweten over stemmen.