Achtergrond

Zorgen om volkstelling, kernenergie of het uitsterven van bossen; Duitsers staan in het buitenland ook wel bekend als angsthazen. Er is zelfs een begrip voor het fenomeen bedacht: German Angst. De tijdelijke tentoonstelling ‘Angst. Eine deutsche Gefühlslage?’ in het Haus der Geschichte in Bonn onderzoekt deze collectieve neiging tot zwartkijken.

“Geen serieuze historicus zal vandaag nog de moeite nemen om de stellingen en theorieën van Spengler te verdedigen of te weerleggen”, schreef Frits Boterman in zijn proefschrift in 1992. Dat Oswald Spengler ooit nog een revival zou doormaken, kon hij niet bevroeden. Spenglers ‘Ondergang van het Avondland’ werd gezien als fout gedachtegoed en niet meer relevant. Maar Thierry Baudet en de zijnen laten zich nu door hem inspireren. Een zorgelijke ontwikkeling, zegt Boterman.

De CDU kiest vrijdag, na 18 jaar Merkel, een nieuwe voorzitter. Die zal waarschijnlijk ook de nieuwe kanselierskandidaat voor de partij worden. Er valt voor de christendemocraten echt wat te kiezen: de strijd gaat tussen ‘anti-Merkel’ Friedrich Merz en ‘Merkelkopie’ Annegret Kramp-Karrenbauer. (geactualiseerd op 5-12-2018)

Ze is er bij wijze van spreken voor gemaakt. Toch krijgt de laatste nog actieve steenkolenmijn in Duitsland geen nieuwe toekomst als ondergrondse waterkrachtcentrale. Nu volgende maand het licht in de schachten van Zeche Prosper-Haniel in Bottrop wordt gedoofd, moet projectleider André Niemann vaststellen dat de race tegen de klok is verloren. Maar: ”Dit blijft een goede investering.”

In Duitsland geen chocoladeletters, sinterklaasjournaal of nationale intocht. Het feestje rondom Nikolaus, zoals de goedheiligman in Duitsland bekend staat, wordt niet zo uitgebreid gevierd als in Nederland. Wel zijn er heel veel variaties op het feest, verschillend per regio en plaats.

Even geen dikke boeken of saaie grammatica, maar in het Duits rappen over respect, gelijkheid en acceptatie. Acht scholen uit heel Nederland hebben woensdag hun beste hiphop-formaties afgevaardigd naar Amsterdam. Na vier jaar is de hiphop-battle terug van weggeweest.

De woningnood voor Duitse studenten is nijpend: in veel universiteitssteden staan duizenden studenten op wachtlijsten. Prijzen rijzen de pan uit. Verschillende initiatieven roepen de politiek op wat aan de problemen te doen.

Premier Mark Rutte heeft maandag met een kabinetsdelegatie Düsseldorf bezocht voor de eerste 'regeringsconsultaties' tussen Nederland en de deelstaat Noordrijn-Westfalen (NRW). 

Merkel wil een Europees leger, zei ze dinsdagmiddag in een toespraak in het Europees Parlement. Maar ze legde zich nergens echt op vast, zegt Hanco Jürgens van het Duitsland Instituut. “Het zijn ver-weg-voorstellen.” Toch vindt hij dat ze heeft laten zien dat ze nog steeds een belangrijke speler is in Europa.

De gehoopte 'zee van licht' werd een bescheiden gloed van kaarsen. Toch was de voormalige synagoge in de Berlijnse wijk Schöneberg vrijdagavond weer even iets meer dan een stenen gedenkteken. Buurtbewoners en andere belangstellenden herdachten de Reichspogromnacht van 1938, waarmee 80 jaar geleden het systematische nazi-geweld tegen de Joden begon.