Code oranje: ‘Wanneer kan ik m’n vriendin weer zien?’

Update 28-12-2020: Sinds vandaag staat op de website van de rijksoverheid:
Als u naar België of Duitsland reist vanwege een bezoek aan uw geliefde, aan uw echtgenoot, aan uw ouder of aan uw kind, bent u uitgezonderd van quarantaine. Deze uitzondering geldt alleen voor onze directe buurlanden (België en Duitsland). Als u vanuit België of Duitsland naar Nederland reist om uw ouder of kind te bezoeken, geldt de uitzondering ook.

‘Mag ons kleinkind van 9 jaar 1 nacht bij ons in Duitsland, direct over de grens, blijven logeren als wij haar zelf ophalen in Nederland?’
‘Mijn vriendin woont in Berlijn. Mag ik haar een paar dagen bezoeken?’
‘Net als veel anderen hier woont mijn vriendin in NRW. Nu begrijp ik dat bij thuiskomst in Nederland men in quarantaine moet. Ik vind dit om uitlopende redenen nogal onbegrijpelijk als het om een bezoek van max 24 uur zou gaan.’
Zomaar een greep uit de reacties op Duitslandweb bij ons overzicht van Duitse en Nederlandse reisregels in coronatijd.

Nederland heeft Duitsland 3 november op kleurcode oranje gezet en adviseert alleen noodzakelijke reizen te maken. Reizigers uit Duitsland moeten in Nederland 10 dagen in quarantaine. Er geldt geen uitzondering voor mensen die een negatieve coronatest kunnen laten zien. Ook wordt vooralsnog geen uitzondering gemaakt voor mensen die een partner, kinderen of ouders over de grens hebben die ze willen bezoeken, blijkt uit de informatie op de website van de overheid. 

Bij het Nederlandse reisadvies voor Duitsland staat een aantal uitzonderingen genoemd op de thuisquarantaine. Bijvoorbeeld voor transitverkeer, noodzakelijk werk, goederen- en personenvervoer, studie of deelname aan topsport. Tot slot is er de categorie ‘uitzonderlijk familiebezoek’. Daar staat vermeld: “het bezoek van een terminaal ziek familielid en het bijwonen van een begrafenis. De uitzondering is bedoeld voor eerstegraads- en tweedegraadsfamilieleden.”  

Duitse reisverordeningen

Mensen die de Nederlandse reisregels willen volgen zoals die op de website van de overheid staan, kunnen dus hun geliefde, kinderen of ouders over de grens niet bezoeken zonder in quarantaine te moeten. Tenzij die op sterven liggen. “Dat was even slikken”, zegt Mario Daniels (44). Hij is in augustus voor zijn werk bij het Duitsland Instituut vanuit Duitsland naar Amsterdam verhuisd en zijn vriendin uit Noordrijn-Westfalen zou afgelopen weekend bij hem langs komen. “In Noordrijn-Westfalen mogen partners elkaar 72 uur bezoeken zonder in quarantaine te hoeven. We gingen ervan uit dat Nederland soepelere regels zou hebben dan Duitsland. Ik bedoel, ik zie hier nog steeds in de supermarkt mensen zonder mondkapje. Maar met de reisregels blijken ze ineens strenger.”

Daniels is niet de enige met dit probleem. In Nederlands wonen volgens het Centraal Bureau voor de Statistiek bijna 350.000 mensen met een Duitse achtergrond. Velen van hen hebben familie of geliefden in Duitsland.

Duitsland heeft Nederland in oktober tot risicogebied verklaard. Daar heeft iedere deelstaat de quarantaineplicht in verordeningen vastgelegd. Ook is precies uitgewerkt voor welke situaties een uitzondering wordt gemaakt. De quarantaine is verplicht en wordt gecontroleerd, wie zich er niet aan houdt, riskeert een boete. 

In Nederland is dat anders. Een woordvoerster van het ministerie van Buitenlandse Zaken laat desgevraagd weten dat het om een reisadvies gaat. “Code oranje betekent alleen noodzakelijke reizen. Dus geen vakanties. Maar het is in Nederland aan mensen zelf om te bepalen welke reis noodzakelijk is. Het wordt niet gecontroleerd en er wordt niet op gehandhaafd.” 
Waarom zijn de uitzonderingen op de quarantaineplicht dan zo precies geformuleerd en zo beperkt?
“Daar gaat het ministerie van Buitenlandse Zaken niet over. De thuisquarantaine is een medische maatregel”, laat de woordvoerster weten. Ze verwijst door naar het ministerie van Volksgezondheid, maar dat heeft laten weten door drukte de vraag nog niet te kunnen beantwoorden. 

Update 19-11-2020: Het ministerie van VWS heeft vandaag per mail aan Duitslandweb laten weten: "Voor mensen met een partner en/of familie over de grens geldt op dit moment geen uitzondering (op de thuisquarantaineregel - red). Dat is wel iets waar het kabinet naar kijkt. We hopen daar op terug te komen." Voor grenswerkers en grensstudenten is inmiddels wel een uitzondering gemaakt. Lees meer op de site van de rijksoverheid of lees de Kamerbrief van minister Hugo de Jonge.

'Regels volgen wel moeilijk zo'

Daniels belde vorige week met het corona-informatienummer van het ministerie van Buitenlandse Zaken. “De vrouw die ik sprak, wist het ook niet precies, maar ze ging het na. Ze zette me in de wacht en toen ze terugkwam, had ze de informatie die ik ook al op de site had gelezen: dat mijn vriendin 10 dagen in quarantaine moet als ze hier komt en ik als ik haar heb bezocht. ‘Ja’, zei die vrouw, ‘het is voor iedereen een moeilijke tijd.’”

Mogelijk duurt de code oranje van Nederland voor Duitsland nog weken of maanden, vreest Daniels. “Wanneer kan ik dan mijn vriendin weer zien? Of mijn ouders en vrienden?” Daniels en zijn vriendin willen de regels niet overtreden.

“In Duitsland heb je een wet voor de corona-reisregels. In Nederland zijn de regels niet precies genoeg en daardoor te streng”, zegt hij. “Dan heb je de neiging om zo’n advies niet op te volgen. Je moet een stimulans hebben om een regel te volgen. Maar dat is wel moeilijk zo. De prijs die we nu privé moeten betalen, is wel erg hoog.”